فابین راهبرد

 اغلب ما به پرسش های بسیاری است که بهترین تانک اصلی میدان نبرد در جهان دریافت خواهید کرد. که بزرگترین MBT مدرن و به همین دلیل است. 10 تجزیه و تحلیل بالا ما این است که در نمره ترکیبی از حفاظت، قدرت شلیک، دقت و تحرک است. هیچ یک از تانک های ذکر شده در اینجا مبارزه با هر یک از دیگر در جریان عملیات نظامی را دیده اند، نیست. و حتی اگر برخی از چیزها، مانند ترکیب زره، در پنهان کاری بالا نگه داشته، ما می دانیم که بسیاری در مورد این دستگاه است. داده ها بر روی حفاظت از آنها، شلیک طیف، دقت، قابلیت های سیستم های کنترل آتش خود را، و به همین ترتیب به طور گسترده ای در دسترس است. بنابراین ما قابلیت های هر یک از این مخازن مطمئن شوید. این تحلیل بر اساس مشخصات و داده های در دسترس است.

به تاریخ یکشنبه ۲۲ اسفند ۱۳۹۵، آیین رونمایی رسمی از تانک کرار  (به معنی سخت حمله کننده از القاب مولای متقیان حضرت علی (ع) ) صورت پذیرفت. پیش از آنکه به بررسی این تانک بپردازیم بد نیست به برخی حواشی و مسائل تاریخی پیرامون تانک تی ۷۲ و حضور آن در ایران نگاهی داشته باشیم. تانک تی ۷۲ در سال های پایانی دهه شصت در اتحاد جماهیر شوروی طراحی شد و تا سال ۱۹۷۳ به خدمت یگان های زرهی این کشور درآمد. با تولید در تعدادی بیش از ۲۵۰۰۰ دستگاه که علاوه بر شوروی در کشورهای دیگری نیز به صورت تحت لیسانس صورت پذیرفت و ایضا با صادرات به بیش از ۳۰ کشور دنیا ، تانک تی ۷۲ موفق ترین تانک نسل دومی شوروی در زمینه صادرات است.

فکر ساخت یک سامانه  پدافندی  شانه پرتاب از جنگ جهانی دوم وجود داشت حتی المانها یک سامانه غیر هدایت شونده را نیز توسعه دادند ولی به شکل عملی  این امریکایی ها  بودند که با توسعه موشک پدافندی  FIM-43 اولین  موشک شانه   پرتاب عملیاتی جهان را ساخت. بعد از ان چندین کشور همچون شوروی و انگلستان  نیز سلاح های مشابه ای را توسعه دادند. شوروی در اواخر دهه ۱۹۶۰ با ورود به خدمت سام۷ نیز  وارد این جرگه شد

با وجود همه سر صدهای که طی نیم قرن گذشته در مورد این گونه موشک های می شود ولی ایا واقعیت انچنین است که می گویند ؟ در تبلیغات نشان میدهد که یک سرباز با یک موشک شانه پرتاب می توانند  هر هواگردی را سرنگون کند و تبدیل به یک سامانه پدافندی دو پا می شود ولی ایا تجارب جنگ نیز اینچنین بوده است

اولین بار موشک های شانه پرتاب در سال ۱۹۶۹  استفاده شدند  زمانی که مصر تلاش کرد از موشک سام۷ بر علیه جنگنده ای اسرائیلی  در جنگ فرسایشی سال ۱۹۶۷ تا ۱۹۷۳ استفاده کند . اولین قربانی این موشکها از قرار بر میگردد به شکار یک ای ۴ اسکای  هاوک اسرائیلی در  ۱۹ اوت سال ۱۹۶۹ بر میگردد  ولی چندان جای خوشحالی نیست زیرا در سال بعد به گذارش ارتش مصر ۹۹ موشک سام۷ به طرف جنگند های اسرائیلی شلیک شد که ۳۶  تایی انها به هدف  برخورد کرد ولی تنها سه پیروزی کسب  شد… کلاهک موشک انقدر  کوچک بود که جنگنده به راحتی به پایگاه بر میگشند. اکثر برخورد به اسکای هاوک  بود زیرا در ارتفاع پایین پرواز میکرد. اسرائیلها به سرعت خروجی جنگنده را کمی  کشیده تر کردند تا حرارت کمتری پخش  شود . کار تمام شد  تلفات  به شکل چشمگیری پایین امد…

در دهه ۱۹۷۰ با ورود این موشک ها  و البته  موشک های هوا به هوای فروسرخ در دهه شصت  جنگنده ها مجهز به پرتاب کننده فلر و یا به فارس شراره شدند. منورهای داغی  که با پرتاب  تعداد زیادی از انها باعث گمرا شدن سیستم هدایت این موشک می شدند . از انجایی  که موشک های شانه پرتاب پدافندی دارای یک کاونده فروسرخ  هستند که بر روی گرمای خروجی موتور هواگرد قفل میکنند از این رو پرتاب تعداد بالای  شراره باعث گمراه شدن گاونده می شد  زیرا کاونده نمی توانست  هدف اصلی از فرعی را تشخیص دهد .. البته سازندگان این موشکها نیز بکار ننشستند

تلاش کردند با کاونده های دو کاناله  ، کاونده در زمان قفل روی هدف در صورت برخورد با پرتاب  فلر بتواند هدف اصلی  و فرعی را تشخیص دهد البته این مسئله  روی کاغذ بود در شرایط عمل همانطور  که همیشه  فلرهای خوب عمل نمی کرد  این کاوندها نیز همیشه موفق نبودند

تجربه تاریخی این موشک ها  نشان داده هرگز سلاح تاثیر گذاری  نبودند (کلا هرگز پدافند هوایی نتوانست  سرنوشت جنگ را عوض کند  حالا از هر نوعی و هر کشوری اگرچه گهگاه واقعا تلفات را بالا  می برد ولی معمولا راهی برای  مقابل با ان پیدا می شد  مانند جنگ سال ۱۹۷۳ و جنگ ویتنام)

اگر به این تاریخچه  این موشک ها  نگاه کنید میبینید به شکل متوسط ۱۰۰ موشک شلیک می شود تا یک هواگرد  سرنگون می شود. برای نمونه در جنگ سال ۱۹۷۳ سرنگونی ۸۰ تا ۱۰۰   جنگنده اسرائیلی به پدافند مصر و سوریه نسبتداده می  شود(از ۱۰۲ تا ۱۲۰  جنگنده سرنگون شده اسرائیلی) ولی کمتر  از ده شکار به سام۷ نسبت  داده می  شود در حالی  که شلیک بیش از ۲۰۰ موشک گذارش شد. در مجموع مصرو سوریه ۲۳۰۰ موشک سام۲/۳/۶ و ۷ شلیک کردند و حدود ۱۰۰ جنگنده اسرائیلی   سرنگون  شد که البته بخشی از انها نیز توسط  شیلکا به عنوان ستاره پدافند  این جنگ سرنگون  شد(در این جنگ سام۶ و شیلکا از قرار بیشترین تلفات را گرفتند )

در ویتنام بین سال های ۱۹۷۲ تا ۱۹۷۵  ویتنام  ۵۸۹ موشک شلیک  شد که تنها۱۱ فروند هواگرد را زیر کشید که هیچ کدام جت مافوق صوت نبوند.

به نظر می اید  موفقترین کارنامه را این موشک ها  در افغانستان  بود زمانی  که سیا برای مقابله  با شوروی به مجاهدین موشک استینگر  را از سال ۱۹۸۶ تحویل داد.با وجود اینکه واقعا استینگر تاثیر چشمگیری در این نبرد داشت  و از قرار تنها موردی بوده که یک موشک  شانه پرتاب انقدر موفق بوده است ولی باز در اماری  تعداد هواگردهای سرنگونش  شده توسط استینگر توسط  منابع غربی بزرگ نمایی می شود

ارتش شوروی بین سال های ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۹ در افغانستان ۳۳۳ بالگرد و ۱۱۸ فروند هواپیما را از دست داد . یک چهارم این تعداد در حوادث غیر رزمی از دست رفت و مابقی با اتش دشمن .
نکته مهم در مورد نقش استینگر است. استینگر که امریکا به مجاهدین افغان تحویل داد واقعا چقدر هواگرد شوروی را سرنگون کرد؟..هیچ امار دقیق نیست ولی از سال سپتامبر سال ۱۹۸۶ که استینگر تحویل مجاهدین شد روسها ۹۶ هواگرد را از دست دادند..خوب مشخص است از این ۹۶ فروند تعدادی حوادث غیر رزمی تعداد بر اثر دیگر سلاح ها و تعدادی بر اثر اتش استینگر بوده ..اگرچه استینگر در این جنگ برای خود نامی دست پا کرد و واقعا کارایی خوبی از خود نشان داد ولی در قیاس با رقم هواگرد های سرنگون شده شوروی در افغانستان در موردش بسیار اغراق می شود
جالب اینکه در سال ۱۹۹۳ امریکا مدعی سرنگونی نیمی از ۴۵۱ فروند هواگرد شوروی توسط استینگر شدند ولی مشکل سر این بود که این رقم نیمی از ۴۵۱ شامل هواگردهای که مورد اثابت قرار گرفتند و سرنگون نشدند نیز میشد زیرا اگرچه شوروی بعدها تعداد و نوع هواگرد های سرنگون شده خود را اطلاع داد ولی در مورد اینکه کدام با چه سلاحی هدف قرار گرفته اند ویا هواگرد های که صدمه دیدند ولی برگشتند مطلبی بیان نکرد

بر اساس امار های وجود به جرعت میتوان گفت کمتر از ۲۵۰ هواگرد در تمامی طول تاریخ توسط این سامانه ها  سرنگون شده ان اگرچه چنیدن برابر هدف قرار گرفتن . برای نمونه ارتش  امریکا طی حضور  در عراق از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۹ بیش از ۱۲۰ بالگرد از دست داد که این تعداد ۵۵ فروند بر اثر اتش دشمن بود که نیم از این تعداد نیز روی زمین در حملات راکتی و خمپاره ای به پایگاه های  امریکا انجام شد و تنها  چهار فروند پای سامانه شانه پرتاب نوشته شد . در بین شکار های  این سامانه ها میتوان به هر نوع وسلیه ای اشاره  کرد انواع بالگردهای  تا اف۱۶، میراژ۲۰۰۰ و حتی تورنادو و سوخو۲۴ و ۲۵٫٫حتی طی جنگ ایران و عراق  اگرچه باز شکار سامانها کم بود ولی سوخو۲۲ و فانتوم و اف۵ نیز شکار شده اند ولی این شکارها با شلیک چندین هزار موشک به دست  امده..نمیتوان دقیقا  گفت واقعا چقدر موشک ولی بر اساس اماری که از تعدادشلیک شده در برخی از جنگها و نه همه جنگها گفته شده شاید بیش از ۵۰۰۰ موشک

واقعیت  این است موشک های  شانه پرتاب کارهای  تبلیغاتی میکنند تا رزمی .. مثلا سرنگونی بالگرد کبرای ترکی همین چند  وقت پیش .. اگرچه در این حادثه بالگرد سرنگون شد ولی همه میدانند ارتش ترکیه هر روز ده ها پرواز برفراز مناطق کرد نشین انجام  میدهد بعد از چند سال بک بالگرد  سرنگون شد و تبلیغاتی شد ، در جریان نبرد داخلی سوریه ارتش اسد تنها سرنگون ۵  هواگرد بر اساس گذارشات  تصاویر مخالفین  با موشک های ایگلا بوده.. در کل انقدر که ارتش اسد طی حملات خمپاره ای و موشکی باپایگاه هاش روی زمین  هوارد از  دست داد، موشک های  شانه پرتاب تلفاتی از انها نگرفتند در حالی که هروز بالگردها و جنگندهای ارتش روسیه  و سوریه  در این نبرد پرواز کردند… ویا طی جنگ اول خلیج فارس نیروی هوایی امریکا  گذارش  شلیک ۷۰۰ موشک انواع سام۷ ۱۴ و ۱۶ و همچنین انواع کششی چون سام۹ را میدهد ولی ۶ هواگرد توسط این  گونه موشکای نابود می شود که یک اف۱۶ و یک تورنادو ای سی ۱۳۰ بین انها بود..  فقط از این موشک های تبلیغات  سرنگونی اف۱۶ تورنادو ای سی۱۳۰ ماند

ولی چرا این سلاح ها کارایی چندانی ندارد

۱-اولین  دلیل برد کم انها است. اگرچه برای نمونه نسخه های  اخر استینگر تا ۹ کیلومتر  هم برد دارد ولی عموم موشک ها  بین ۴۵۰۰ تا ۶۵۰۰ متر برد و ارتفاع عمل ۲ تا ۴کیلومتر را دارند.در اکثر موارد تا کاربر موشک  را اماده شلیک کند هدف از برد کمینه انها خارج  شده

۲- موشکهای شانه پرتاب و واحد  زمینی  رادار ندارند . انها اصلا متوجه ورود جنگنده و یا بالگرد به منطقه  نمی شود الا که با چشم ان را ببینند .. بعد واحد زمین باید موشک را از  محفظه بیرون  اورده باطری  را اماده کنند هدفگیری کنند  (انهم در شرایط پر استرس نبرد)نشان گیری بعد قفل کنند و بعد موشک  را شلیک کنند. در مانور های  نظامی موشک اماده شلیک روی شانه کاربر است هدف شلیک  می شود و بعد کاربر شلیک میکند ولی  در میدان نبرد   برای اماده شدن واحد اتش  یک فرایند زمان بر این فرایند شیرین ۲۰ ثانیه زمان می برد.. اصلا بسیاری  از واحدها  موشک را در شرایط نبرد شلیک نمی کنند  زیرا تا بیاید به خود بجنبند  هدف در رفته است الا که هدف کم سرعت باشد مانند یک بالگرد و یا بر فراز هدف درنگ کند . حالا فرض کنید موشک خطا  هم برود برای  اماده کردن موشک دوم زمان  بسیار لازم است

امروزه رادار های زمینی  برای این واحدها  طراحی شده است  که  کوچک بوده  و شاید حدود ۳۰ تا ۴۰ کیلومتر برد دارند ولی هشدار را به انها  میدهد ولی این واحدها بسیار کم  تعداد هستند

۳-در شب توان درگیر وجود  ندارد زیرا این سامانه سامانه حرارتی ندارند و رادار هم وجود ندارد کاربر باید موشک را به طرف هدف بگیرد تا  کاونده روی هدف قفل کند ،وقتی هدف دیده نمی شود  کاربر هم نمی تواند کاری بکند

۴- برد کاونده کم است.. موشک شما ۹ کیلومتر و یا شش کیلومتر برد دارد ولی این برد بیشتر بعد از قفل در زمان تعقیب هدف به کار میاد و نه قفل.. برای نمونه گذارش ارتش لهستان از سام۱۴ می گیود  برد قفل کاوند دو کیلومتر است در حالی  که برد این موشک ۴۵۰۰ متر است.

۵- تاثیر پذیری از گرما .. برای نمونه وقتی هواگرم باشد  کاونده بردش کم می شود وهرچه هوا گرم تر احتمال قفل کردن کمتر ، زیرا در گرمایی شدید هوا کاونده  نمی‌تواند هدف را تشخیص  دهد. در بسیاری از موارد کاونده روی خورشید قفل کرده ویا روی امواج  حرارتی برگشتی از زمین(البته این بستگی به سطح فناوری این موشک ها دارد). برای نمونه سام۷ در جریان  جنگ ایران و عراق در مناطق  نفتی جنوب  یک بار بعد از قفل به طرف  روشن گاز  تاسیسات نفتی شیرجه رفته زیرا کاربر فقط زمانی که موشک قفل  میکند با یک بوق اگاه می شود موشک قفل کرده ولی موشک نمی گوید من روی چی قفل کردم

۶-اسیب پذیر در برابر فلر.. در سال ۱۹۸۶ شوروی تلفات بالای داد ولی دو سال بعد دست به نصب فلر روی بالگرد های خود در افغانستان زد و تاثیر چشمگیر در کاهش تلفات ان داشت زیرا فلر واقعا موثر می افتد

۷- استفاده گسترده از جمینیگ فروسرخ روی بالگرد ها و حتی جدیدا   روی هواپیما که با ایجاد امواج فروسرخ مذاهم  کار قفل را دشوار میکنند(البته نمی شه گفت همیشه درست عمل میکنند)

۸-کلاهک  کوچک. اکثر این موشکهای تنها کلاهک  کمتر از ۲ کیلوگرمی انفجار قوی ترکش  شونده دارند(اکثر انها حتی کمتر از یک کیلو نیم). این کلاهک برای سرنگونی بسیاری از جنگنده ها مناسب نیست و بر اساس یک منبع غربی دست کم ۱۰۰۰ مورد برخورد این موشک ها  طی شصت سال گذشته  گذارش  شده ولی کمتر از ۲۵۰ مورد سرنگونی .. یک جت دو موتوره  معمولا از این موشک ها تاثیر  پذیری  ندارد  حتی حزب الله در یک مورد در  جنگ ۳۳ روزه یک موشک را به اپاچی اسرائیلی زد ولی بالگرد به خانه برگشت و یا چندین مواردی از برخورد این موشکها و سالم برگشتن بالگرد های روسی در افغانستان خبر میدهد  . اکثر این موشک ها  دارای چاشنی برخورد مستقیم  هستند یعنی اگر از یک میلیمتری هدف هم رد شوند  منفجر نمی شود  و برخی هم  کلاهک مجاورتی دارند مانند  ایگلا و وربا  ولی باز کلاهک کوچک است . برای نمونه در  تصاویری از نبرد داخلی سوریه ، بارها ایگلا کنار بالگرد و جنگنده منهدم شده ولی باعث سرنگونی نشده است..اکثرا  موشک های  پدافندی دارای  کلاهک انفجاری  مجاورتی هستند  وحتی اکثر موشکهای هوا به هوا، در بیش از ۷۰ درصد موارد موشک به هدف  نمی خورند  ولی انفجار  یک کلاهک ۲۰ تا  ۱۰۰ کیلوگرمی حتی در نزدیکی  هدف باعث انفجار ان می شود ولی نه یک کلاهک  ۲ کیلوگرمی .. حتی یک کلاهک دو کیلوگرمی انفجار  قوی به نفربر ویا خودروی زرهی چرخدار موثر نیست چه برسد  به یک جنگنده  زره پوش انهم با انفجار در کنارش….این بزرگترین مشکل سامانه های شانه پرتاب است(البته امروزه با افزایش دقت موشک ها حتی موشک های فاقد کلاهک با  کلاهک انرژی جنبشی نیز ساخته شده است)

۹- تاکتیک  خلبانان با ورود این موشکها بسیار تغییر کرده است. شاید تصاویری  پرواز بالگرد های هیاد روس در  سوریه در ارتفاع بسیار  پایین و یا بالگرد های سوپر کبرا  را در عراق دیده باشید . پرواز در حالی که چسبیده به زمین است  باعث می شود  اول قرار گیر مداوم موانع زمینی  مثل درخت  ساختمان ، تپه  و …. احتمال قفل موشک را کاهش  دهد  و همچنین باعث می شود در مناطق گرم با قاطی شدن امواج  بازگشتی از زمین در  کنار پرتاب شراره احتمال  قفل بسیار کاهش یابد (اگرچه بالگرد را در معرض سامانه های دیگری همچون  توپ های  ضد هوایی قرار میدهد)

۱۰-باطری: موشک های شانه پرتاب دارای  یک باطری هستند  که بین ۳۰ تا ۶۰ ثانیه بیشتر  عمر ندارد. اگر کاربر طی این فاصله زمانی توانست موشک را قفل کند ، که هیچ،  نتوانست  باید باطری  عوض کند که اصلا احتمالا دیگر هدف  رفته است

برای رفع برخی از این مشکلات  در شرق و غرب سامانه های  خودکششی مانند سام۹ و یا اونجر ساخته شده که شامل چهار تا هشت موشک روی یک شاسی متحرک است. این کار خوبی خود را دارد برای مثال موشک اماده و همیشه متصل به باطری است و تعداد  بالای  موشک امکان شلیک دو یا چند موشک را فراهم میکند. برخی از انها دارای  سامانه دید حرارتی برای نشان گیری شبانه نیز هستند اگرچه  این سامانه ها  نیز موفقیت چندان بیشتری نداشتنه اند.

البته سامانه های شانه پرتاب غیر فروسرخ نیز وجود دارند. برای نمونه سامانه سوئدی ار بی اس ۷۰  و یا سامانه انگلیسی   استار استریک که هدایت لیزری هستند . این روش هدایت  چند خوبی دارد ، اول اینکه برد کاونده  ملاک نیست،  لیزر به هدف تابیده  و منعکس  شده و موشک با دنبال محل انعکاس امواج ، به طرف ان پیش می رود  از این رو فلر هم کمکی نمی کند   و از طرفی کاربر می دند  روی چه هدفی قفل کرد  زیرا لیزر را روی هر هدفی بگیرد موشک به همان سمت می رود .ولی مشکلات خود را نیز دارد از جمله اینکه در اب هوایی نامناسب  عملکرد بدی دارند و از طرفی این سامانه ها شانه پرتاب نیستند و بیشتر برای نصب روی یک خودرو مناسب هستند و یا روی سه پاییه

ولی چرا با وجود اینکه این سامانه ها کارایی بالای نداشته اند  ویا دست کم تجارب جنگی اینچنین نشان می دهد  همچنان تولید می شوند

مشخص است زیرا همچنان تنها شانس  یک نیروی  پیاده ویا یک نیروی کوچک برای  دفاع هوایی  است. مورد دیگری برای جایگزینی  نداریم

با افزایش تهدید بالگردای مسلح و از طرفی پهپادها همچنان این سلاح ها کارایی خود را حفظ کرده اند. پهپادها ارتفاع  پروازی بالای  ندارند. معمولا نه چالاکند  ونه البته فلر ویا سامانه مشابه دارند.. زدن انها بسیار راحت تر است تا یک جنگنده ویا یک بالگرد .

در نهایت سامانه های شانه پرتاب ارزان  هستند و به یک سرباز پیاده این شانس را میدهد که تلاش خود برای سرنگونی یک هدف هوایی بکند  . شاید سرنگونی یک و یا چند  هواگرد تاثیری  در روند جنگ نداشته باشد  ولی خوب شما به دشمن  خسارت وارد کردید و خراک خبر گذاری های  مختلف و در ایران کانال های تلگرام  جو زده را تولید کرده اید

 وزیر دفاع کشورمان در خصوص ساخت تانک مدرنی به نام «کرار» بیان شد، حکایت از ورود جدید وزارت دفاع به این عرصه مهم داشت.

سردار دهقان در بهمن سال گذشته با بیان اینکه "طراحی این تانک از صفر تا 100 در صنعت دفاعی صورت گرفته و اگر ویژگی‌های آن بهتر از تانک T90 (روسیه) نباشد، کمتر هم نیست"، افزود: این تانک در رده پیشرفته‌ ترین تانکهای جهان است.

در تمام طول جنگ سرد شوروی اگرچه نفربر های چرخدار چون بی تی ار را در خدمت داشت  ولی سری بی تی ار با وجود سرعت بالا  دارای زره کم و قدرت اتش کم بود.بی تی ار ۶۰ تا ۸۰ مجهز به مسلسل ۱۴٫۵ م م بودند اگرچه در دهه ۱۹۹۰ برخی نسخه ها  با توپ ۳۰ م م نیز توسعه یافتند ولی مشکل زره حل نشد

شوروی از نفربر های  زرهی  مسلح سری بی ام پی که به خوبی مسلح شده بود استفاده زیادی کرد   ولی در بی ام پی ۱ و ۲ زره کم بود و از طرفی محدودیت شنی باعث کاهش سرعت شده بود. در دهه ۱۹۹۰  روسیه بی تی ار ۹۰ را توسعه داد که دارای  برجک با توپ ۳۰ م م بود برجک شباحت کلی به برجک بی ام پی ۲ داشت ولی در نهایت تعداد کمی از این نسخ تولید شد

روسیه ز اواخر  دهه گذشته به دنبال یک نفربر چرخدار مسلح بود که در نهایت طرح جدید  با نام بومرنگ به نمایش گذاشته شد و احتمالا  در صورت تولید موثر جایگزین بی تی ار ها خواهد شد

هنوز جزئیاتی زیادی  از بومرنگ مشخص نیست ولی کلیات ان مشخص است. بومرنگ  یک نفربر  زرهی  با وزن ۱۵ تا ۲۰ تن که دارای طول  ۸ متر است . خودرو دارای سه خدمت است که شامل راننده ، فرمانده و توپچی است

رانند در جلوی خودرو  سمت چپ قرار  دارد که توسط یک درچیه در بالای  سرش با  یک پیرسکوپ رو به جلو  خود دید دارد . فرمانده و توپچی در جلو خودر قرار  دارند  و در پشت موتور قرار میگیرند   در واقع خودرو تنها دو دریچه روی خود دارد که هر دو پشت برجک  اصلی است و  درب انها به  طرف بالا باز می شود

خودروی دارای  هشت چرخ است که قدرت موتور به هر چهار محور و هشت چرخ منتقل می شود و دو محور جلو قابل چرخش است . از قرار دارای  یک  موتور ۵۱۰  اسب بخاره دیزل از نوع UTD-32TR  است که خودرو را میتواند به سرعت ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت برساند وبرد ان ۸۰۰ کیلومتر است

خودرو دارای یک درب یک لنگه در عقب برای سوار کردن سرباز است. این درب  به سمت راست باز می شود و  خودرو میتواند  تا ۹ سرباز را حمل کند اگرچه از دید بسیاری از کارشناسان  این رقم به شکل واقعی هشت سرباز است.این اولین خودروی زرهی چرخدار  روسها  با درب سوار شدن عقب است. یکی از ضعف های  بی تی ار ۹۰ درب سوار شدن در کنار  بدنه است که پیاده شدن و سوار شدن را تا حدی دشوار کرده بود

این خودرو دارای  قابلیت ابی خاکی مانند اکثر نفربر های روسها است و از دو موتور جت ابی در عقب خودرو یکی در هر سمت کنار بدنه بهره میبرد . سرعت در اب مشخص نیست ولی معمولا در این خودرو  معمولا زیر ۱۵ کیلومتر بر ساعت است

 بومرنگ  دارای زره ناشناس است برخی از منابع   زره را فولادی  و برخی از کامپوزیت  بیان  کردند ولی به گفته برخی از منابع روسی دارای مقاومت در برابر گلوله های ۲۰  م م است اگرچه ممکن است میزان مقاومت  واقعی در انداز مسلسل های سنگین باشد  و همچنین این منابع مدعی توان نصب زرع توری  راکت  نیز وجود دارد

خودرو دارای هشدار دهنده لیزری با پوشش ۳۶۰ درجه است و حسگرها  ان دو طرف و عقب خودرو نصب شده  و همچنین  دارای نارنجک انداز دود زا برای پوشش کامل است

در تصویر درب عقب خودرو و دو جت ابی در دو طرف خودرو دیده می شود

خودرو را میتوان با دو برجک سفارش داد. یک برجک کوچکتر بدون سرنشین حاوی  یک مسلسل ۱۲٫۷ م م که توسط یک سایت روی برجک از درون هدایت می شود  و دیگر برجک بومرنگ است.به نسخه ای که دارای برجک با مسلسل ۱۲٫۷  م است کا۱۶ میگویند   و نسخه ای که دارای برجک بومرنگ است کا۱۷ نام دارد .بومرنگ  یک برجک استاندارد  است که میتوان ان را روی هر خودروی زرهی نصب کرد. برجک بومرنگ بی ام  روی تی ۱۵ ارماتا نیز  نصب شده و حتی میتوان ان را طی فرایند ارتقا روی بی ام پی۱ و ۲ نیز نصب کرد

این  برجک شامل  یک توپ ۳۰ م م ۲ ای ۴۲ یا همان توپی که روی بی ام پی ۲ نصب  شده می باشد و ۵۰۰ گلوله نیز با خود حمل میکند. اگرچه سرعت اتش  توپ عدد ۵۵۰ گلوله بر دقیقه است ولی سرعت اتش  معمولا ۲۰۰ گلوله و حتی کمتر تنظیم می شود تا مهمات هدر  نرود. این توپ میتواند مهمات های انرژی جنبشی  ویا مهمات های انفجاری اتش زا را حمل کند(البته بیشتر از این توپ در مقاله بی ام پی ۲)

همچنین در کنار این توپ۳۰  م م  یک مسلسل ۷٫۶۲ م م با ۲۰۰۰ گلوله قرار  دارد. در دو طرف برجک چهار موشک لیزری کورنت(دو عدد در هر سمت) قرار دارد که نقش ضد زره دارند. این موشک های  دارای برد ۵۵۰۰ متر توسط سایت فرمانده و یا توپ چی هدایت می شود

برجک با مسلسل ۱۲٫۷ م م

برجک بومرنگ

 روی برجک دو سایت یکسان قرار دارد یکی برای فرمانده و دیگری توپچی. سایت توپچی جلوی برجک سمت راست است و شامل دوربین دید حرارتی، نشان گذار لیزری  و دوربین مدار بسته است و مشابه همین سایت در بالای  برجک سمت  چپ برای فرمانده  قرار دارد که دارای چرخش ۳۶۰ درچه برای پوشش داشتن دوربرجک است

بومبرنگ قرار است جایگزین بسیاری  از  خودروی قدیمی  سری بی تی ار در روسیه شود. این خودرو در نوع خوب به خوبی با نمونهای غربی چون پیرانا قابل قیاس  است  اگرچه حفاظت بی ام پی ۳ ویا تی ۱۵ را ندارد ولی سرعت و تحرک بالای  دارد و احتمال دارد اینده حتی با برجک های سنگینتر  نیز مورد استفاده قرار  بگیرد. قرار است از سال ۲۰۱۷ میلادی وارد خدمت شود

مشخصات

خدمه:سه خدمه و ۸ تا۹ سرباز

وزن:۲۰ تا ۲۵ تن

طول:

موتور: یک موتور دیزل ۵۱۰ اسب بخاری

سرعت:۱۰۰ کیلومتر بر ساعت

برد:۸۰۰ کیلومتر

سلاح: برخی نسخ ها یک مسلسل ۱۲٫۷ م م و برخی نسخه ها یک برجک با توپ ۳۰ م م، یک مسلسل ۷٫۶۲ م م و موشک ضد تانک کورنت

در اواسط دهه ۱۹۸۰ کمپانی سوخو به دنبال  طرح  برای ارتقاء سوخوی۲۷ بود. این ارتقاء شامل  افزایش چالاکی و چند منظورگی بود. اولین نمونه این سوخوی ارتقاء یافته  در سال ۱۹۸۸ با نام سوخوی۲۷ ام پرواز کرد . این نمونه دارای چالاکی بیشتر  موتوری و قویتر  و سیستم الکترونیکی  بهتری بود . دست کم ۲۴ فروند سوخوی۲۷ ام ساخته شد که تعدادی نیز  در تیم اکروجت شوالیه استفاده شد. این پروژه برای مدتی بعد از فروپاشی شوروی لغو شد و حتی مدتی بر اساس ان سوخوی۳۷ ساخته شد ولی در نهایت در سال ۲۰۰۳ میلادی با در نظر گرفتن اینکه طرح جنگنده نسل پنچ روسها همچنان اماده نبود ارتش روسیه  نیاز به یک طرح برای ورود  به خدمت برای تامین  یک جنگنده پیشرفته نسل ۴++ بود تا نسل پنجم(پاکفا )وارد خدمت شود.

شرکت  هاوکر دست به توسعه طرحی با نام P.1052 زد که همان سی هاوک بود ولی  دارای  بالی پس گرا به میزان ۳۵ درجه بود که باعث افزایش سرعت به میزان ۲۵۰ کیلومتر بر ساعت شده بود ولی این طرح ازمایشی بود و دو فروند از ان ساخته شد ولی هاوکر احساس میکرد که با کمی تغییر  در بدنه میتوان از ان جنگنده ای بهتر بیرون اورد (سرعت سی هاوک ۷۷۰ کیلومتر برساعت و طرح P.1052 عدد ۱۰۷۰ کیلومتر بر ساعت)

از این رو طرح جدید با نام  P.1081 را توسعه داد. این طرح  نیز مشابه طرح قبلی بود ولی اصلاحاتی  در دم و خروجی انجام شده بود و همچنین وزن کاهش یافته بود و باعث افزایش سرعت به ۱۱۱۹ کیلومتر بر ساعت شد. در سال ۱۹۵۱ نیروی هوایی استرالیا  می خواست این پرنده را خریداری کند ولی با سقوط  تنها پیش نمونه برنامه رها شد و استرالیا  ترجیه داد اف۸۶ را خریداری کند

پی۱۰۸۱

پی ۱۰۵۲

ولی این پایان  کار نبود باید کمی به عقب برگردیم

در سال ۱۹۴۷ نیروی هوایی انگلستان برای جایگزین هواپیماهای  شکاری بازمانده جنگ دوم جهانی  به یک جت  روز پرواز نیاز داشت تا نقش شکاری تاکتیک را بازی کند. شرکت هاوکر طرحی را با نام P.1067 را ارائه کرد که دارای  شباهت کلی به سی هاوک بود ولی دارای  بال پس گرا بود و از موتور قویتری بهره می برد . طرح جدید  با استفاده از  تجارب دو زرج پی ۱۰۵۲ و پی ۱۰۸۱ توسعه یافت  و اولین پرواز خود را در سال۱۹۵۱ انجام داد. حتی قبل از اولین پرواز نیروی هوایی یک  دسته ان را سفارش داده بود. پرنده جدید هاوک هانتر نامیده شد که یکی از طرح های موفق انگلیسیها بعد جنگ دوم جهانی بود

هاوکر هانتر یک جت تمامی فلری با بدنه الومنیومی  بود که در سه بخش ساخته شده بود که شامل  بدنه از جلو تا بخش قرار گیری موتور، بالهای و بخش  قرار گیری موتور که همه انها در کارخانه سر هم می شدند  از این رو هانتر را می شد  به سرعت بار کرد ویا بست  و یا به سرعت با جدا کردن بخش قرار گیری موتور، موتور را تعویض کرد . هواپیمای دارای  بالی با ۳۵ درجه پس گریی بود و از دو ورودی هوایی مثلثی شکل در دو طرف  بدنه بهره می برد

هواپیمای دارای کابینی ساده است که فاقد هر گونه نمایشگر و از یک مگسک الکترونیک ساده بهره می برد  ولی در دهه ۱۹۵۰ در دماغ به یک رادار مسافت یاب  بود که می توانست  با تعیین مسافت تا  جنگنده دشمن  یک نشان گیری الکترونیک را روی پنل اصلی برای نشانگیری دقیق مشخص می شود

هانتر

هانتر

نسخه اولیه یا همان پی ۱۰۶۷ دارای  یک موتور توربوجت رولز ریس اون ۱۰۳ بود که دارای  بیشترین رانش ۶۵۰۰ پاوند بود ولی نسخه پیش تولید ،  دارای  موتور اون ۱۰۷ با قدرت ۷۵۵۰ پاوند رانش بود  و پیش نمونه سوم دارای  موتور کامل متفاوت  سیدلی Sapphire 101 بود که ۸۰۰۰ پاوند رانش ایجاد میکرد

هواپیمای دارای  چهار توپ ۳۰ م م  ادن در زیر بدنه است  که هر کدام ۱۵۰ لوله حمل میکند. این توپ ها در نسخه  پیش تولید دارای  هدایت چشمی بودند ولی در نسخه های تولید دارای یک دوربین اپتیکی با یک سایت در  کابین بود که کار هدایت اتش  را انجام میداد توپ ها  روی هم رفته ۱۷۰۰ گلوله بر دقیقه  شلیک میکنند(سرعت اتش). هواپیمای دارای  دو جایگاه زیر هر بال در مجموع چهار  جایکاه است .هاوکر میتواند تا چهار راکت انداز ۱۹ لول ماترا  در مجموع با ۷۶ راکت  ویا ۳۲ راکت ۸۰ م م  ویا چهار بمب ۴۵۰ کیلوگرمی ویا چهار بمب خوشه ای را میتواند حمل کند

هواپیما ۱۵۵۳ لیتر سوخت داخلی حمل میکند ولی میتواند زیر هر بال یک مخزن ۶۷۵  لیتری  و یا ۴۵۵ لیتری را حمل کند

کابین

تسلیحات در نسخه اف۶

چیدمان تسلیحاتی

مدلهای مختلف

اف۱:اولین نسخه تولید شده  بود . این نمونه حتی قبل از اولین پرواز این پرنده سفارش  داده شد   و هدف ان ازمایش و بررسی معایب این هواپیما بود. طی ازمایشان مشخص شد برد این هواپیما بسیار کم است  زیرا مخازن سوخت داخلی ان محدود بود   و از طرفی  به دلیل  مشکل در طراحی  ورودی هوا دود ناشی از شلیک  توپ وارد ورودی هوا می شد که در کارکرد موتور ایجاد اختلال میکرد و همچنین نحوه پرتاب پوکه توپ به بیرون  بعد از شلیک نیز باعث صدمه دیدن  بدنه می شد  . در نسخه بعدی این  مشکلات بر طرف شد و ۱۳۹ فروند از این مدل ساخته شد که دارای  موتور اون ۱۱۳  بود

اف۲: نسخه بهبود  یافته  بود که برای  برطرف کردن مشکل مکش گازهای توپ به درون ورودی هوا  ورودی اصلاح شد و موتور Sapphire  روی ان نصب شد. این موتور ۸۰۰۰ پاوند رانش ایجاد میکرد و در حالت شیرچه به سرعت صوت نزدیک می شد  اگرچه سرعت افقی هواپیما ۱۱۰۰ کیلومتر بر ساعت ولی تنها ۴۵ فروند ان ساخته شد

اف۳: این نسخه  تنها برای  شکستن رکورد ساخته شد و دارای  موتور اون RA7A با رانش ۹۶۰۰ پاوند رانش بود و توانست یک رکورد با سرعت ۱۱۶۷ کیلومتر بر ساعت را در سال ۱۹۵۳ به جای به گذارد

اف۴: همان طور که گفته شد مشکل اساسی  دو مدل اف۱ و اف۲ سوخت کم بود از این رو  مخزن سوخت داخلی افزایش یافت و از ۱۵۵۳ لیتر  به ۱۸۸۳ لیتر افزایش یافت و همچنین نسخه اف۴ اولین نسخه  ای بود که میتواند  زیر هر بال یکی مخزن سوخت خارجی ۴۵۵ لیتری حمل کند . همچنین این نسخه با دو مدل تولید شد. یکی موتور اون ۱۱۵ و و دیگری  ۱۲۱  بود  ۱۱۴ فروند اف۱ به نسخه اف۴ ارتقا یافتند   و ۳۴۹ فروند نو ساز تولید شد و در سال ۱۹۵۳ وارد خدمت شد

اف۵:   مشابه نسخه قبلی ولی با موتور Sapphire 101 ، ۱۰۵ فروند از این نسخه  تولید شد که در سال ۱۹۵۴ وارد خدمت شد

اف۶: نسخه بهبود یافته دارای  موتور پرتوان اون ۲۹۳ با قدرت ۱۰۱۵۰ پاوند  است و میتواند در زیر هر بال دو جایگاه حمل میکرد(در نسخه های قبل از این تنها یک جایگاه حمل میکرد)در مجموع ۳۸۴ فروند از این نسخه ساخته شد

این نسخه دارای  بیشترین سرعت ۱۱۴۵ کیلومتر بر ساعت بود و برد ان با دو مخزن سوخت به شکل انتقالی ۲۹۶۰ کیلومتر می رسد

نسخه اف۶

 FGA.9: در  میانه دهه ۱۹۵۰ با ورود شکاری رهگیر همه گونه هوا و مافوق صوت لاینتینگ دیگر هانتر در نقش یک شکاری  جایگاهی نداشت.در ان زمان نیروی هوایی انگلستان از جت ونوم برای پشتیبانی هوایی استفاده میکرد  که قدیمی و کم توان بود از این رو  نیروی هوایی سلطنتی تصمیم به استفاده از هانتر در نقش پشتیبانی  گرفت که بسیار هم در ان موفق بود . در سال ۱۹۵۹ ، نیروی هوایی ۱۲۸ فروند هانتر اف۶ را با تقویت  بال و بدنه  در نقش تهاجمی به کار برد که به ان  نام FGA.9 داد . این نسخه  ۱۰۴۴ لیتر سوخت  حمل میکرد و میتوانست مخازم خارجی  بزرگتر ۸۷۰ لیتری را حمل کند . همچنین  جایگاه خارجی بیرونی بال  تقویت شد زیر هر یک میشد تا ۱۲ راکت ۷۰ م م در مجموع ۲۴ راکت را حمل میکرد که معمولا در کنار دو مخزن سوخت در یک ماموریت به کار می رفتند  . موتور با موتور اون ۲۰۹ تعویض شد که دارای  رانش ۱۰۰۵۰  پاوند رانش بود اگرچه ۳۶ فروند از ۱۲۸ فروند مجهز به این موتور شد

حمل هشت راکت زیر یکی از جایگاه های تسلیحاتی

FR.10: نسخه شناسایی که در دهه ۱۹۵۰ برای جایگزینی نسخه شناسایی جت میتئور ساخته شد. این نمونه  فاقد چهار توپ زیر بدنه بود و به جای ان سه  دوربین حمل میکرد .۳۳  فروند اف۶ به این مدل تغییر یافت

GA.11: این نسخه  نمونه ای برای نیروی دریایی بود ولی ناو نشین نبود. این نسخه تهاجمی در سال ۱۹۶۲ برای خدمت در پایگاهای زمینی  نیروی دریایی ساخته شد . این نسخه فاقد رادار در دماغه بود و توپ ان نیز حذف  شده بود و به جای ان زیر هر بال یک کل جنگ افزاری بیشتر (در مجموع شش جایگاه) داشت  و می توانست  موشک هوا به هوا ویا موشک هدایت رادویی امریکایی بولپاپ را در نقش ضد کشتی حمل کند .۴۰ فروند از ان ساخته شد

نسخه دریاییGA.11

نسخه های اموزشی

در سال ۱۹۵۴ نیروی هوایی سلطنتی به دنبال یک هواپیمای اموزشی برای جایگزین نسخه اموزشی میتئور بود. در ای میان هانتر بهترین انتخاب به نظر میرسد و نیروی هوایی سلطنتی هم خواهان قرار گیری دو سرنشین  در کنار هم بود زیرا معتقد بود به این روش اموزشی بهتر پیش میرود . اولین نمونه در سال ۱۹۵۵ پرواز کرد . این نسخه تنها یک توپ ۳۰ م  داشت  و دارای موتور اون ۱۲ بود. چندین مدل از نسخه اموزشی  ساخته شد

تی-۷: اولین نسخه اموزشی  با دو خدمه کنار هم و یک جایگاه زیر هر بال  که بر اساس نسخه اف۴ ساخته شده بود.۶۵ فروند  از ساخته شد و شش فروند اف۴ به این  نسخه ارتقا یافت

تی۸: نسخه اموزشی  دو سرنشینه  برای نیروی دریایی. ۱۸ فروند نسخه اف۴ به این نسخه ارتقا یافت

تی ۱۲: نسخه اموزشی صادراتی

نسخه اموزشی تی ۷ با دو خدمه کنار هم

 هانتر موقیت صادراتی بسیاری داشت دست کم در بیست ارتش جهان به خدمت گرفته شد.اکثر نسخه های صادراتی  از نسخه اف۴، اف۶ و یا  FGA.9 بودند اگرچه مدل های دیگری نیز  فروش رفت بود. در این میان بلژیک ۲۵۶ فروند، هلند ۲۱۰ فروند، سوئد با ۱۲۰ فروند، هند ۲۵۲ فروند،سوئیس ۱۶۰   فروند از بزرگترین کاربران هانتر بود. در کشورهای خاورمیانه عراق  دارای  ۶۶ فروند، کویت ۱۲ فروند، اردن ۵۴  فروند، دبی ۱۲ فروند، لبنان ۱۹ فروند،قطر ۴ فروند،

هانتر در دهه ۱۹۵۰ به عنوان یک شکاری وارد خدمت شد.  ارزیابی ها  نشان میداد کارایی برابر  با اف۸۶ و میگ۱۵ دارد  اگرچه نسخه های اخر اف۸۶ از ان سر تر بود ولی این پرنده چند سالی دیر امد و به سرعت با جتهای چون میگ۱۹ و اف۱۰۰ روبرو شد از این رو در نقش تهاجمی به کار رفت. در انگلستان  تا اواخر دهه ۱۹۷۰ در نقش تهاجم زمینی  و تا دهه ۱۹۹۰ در نقش اموزشی  در کنار هاوک به کار رفت. این جنگنده در نبرد  کانال سوز و درگیر سال ۱۹۶۳ در اندونزی  و مالزی از طرف انگلیسیها جنگید

هند نیز  از این هواپیما بهره بسیار برد. هانتر نشان داد موتو قابل اعتمادی دارد و در هوایی گرم هند میتوان از ان  با بیشترین وزن برخاستن نیز استفاده کرد. در دو جنگ عیله پاکستان  به کار رفت . در نبرد  سال ۱۹۶۵ نقش رهگیر و در نبرد سال ۱۹۷۱ در نقش تهاجمی بازی  کرد. تعدادی از این  هواپیما در رزم هوایی توسط اف۸۶ سرنگون شد  ولی موفقیت هوایی نیز داشت و سرانجام در دهه ۱۹۷۰ با میگ۲۱ جایگزین شد

لبنان  بیشتری از همه هانتر را در خدمت داشت . این کشور بین سال های  ۱۹۵۸ تا ۲۰۱۴ میلادی  هانتر را در خدمت داشت و در جنگ سال ۱۹۶۷  از ان بر علیه اسرائیل استفاده کرد که حملات به نسبت موفقی نیز داشت و در جریان جنگ داخلی نیز   بازرها استفاده شد. عراق نیز  در جنگ سال ۱۹۶۷ و ۱۹۷۳ از ان علیه اسرائیل بهره برد و دست کم طی شش ماه اول جنگ ایران و عراق از ان برای پشتیبانی هوایی نزدیک استفاده کرد ولی به سرعت انها را بازنشسته  کرد

هانتر در چندین نبرد در افریقا و امریکای جنوبی شرکت  داشت

هانتر یکی از موفقترین جنگنده های انگلیس بعد از جنگ دوم جهانی  بود. انگلیسیها بعد از جنگ جهانی دست کم ۳۰ جت ساختند ولی تنها برخی از انها موفق بود و اکثر انها در برابر طرح های روسیه و امریکایی  ویا فرانسوی حرفی برای گفتند نداشتند ولی هانتر در کنار طرح های چون هاوک، تایفون و تورنادو و  جگوار پرنده شایسته ای بود و به شایستگی  نیز خدمت کرد

در مجموع ۱۹۷۲ فروند هانتر ساخته شد

هانتر اف۶ ارتش عراق

مشخصات

طول:۱۴ متر

ارتفاع:۴ متر

وزن خالی:۶۴۰۵ کیلوگرم

بیشترین وزن برخاستن:۱۱۱۵۸ کیلوگرم

موتور: یک دستگاه موتور توربوجت  Rolls-Royce Avon ۲۰۷  با توان ۱۰۱۴۵ پاوند

بیشترین سرعت:۱۱۵۰ کیلومتر بر ساعت

برد انتقالی:۳۰۶۰ کیلومتر

تسلیحات: چهار توپ ۳۰ م م در دماغه هر یک با ۱۵۰ گلوله و دو جایگاه زیر هر بال  و یکی زیر بدنه و برخی مدلها سه جایگاه زیر هر بال با توان حمل ۳٫۴ تن سلاح شامل  بمب و راکت

شرکت اسلحه سازی فن در بلژیک  همیشه از موفق ترین شرکت های سازنده سلاح  در جهان بوده است که طرح های بسیار موفقی در زمینه ساخت تسلیحات انفرادی داشته است.  از جمله شاهکاری این شرکت میتوان به تپانچه مشهور فن بروئینگ اچ پی ، سلاح تهاجمی فن فال و یا مسلسل  مینیمی اشاره کرد.

در دهه ۱۹۵۰ شرکت  فن دست به  توسعه سلاح مشهور فن فال گرفت(FN-FAL) که یک سلاح تهاجمی با کالیبر ۷٫۶۲ م م بود که به سرعت تبدیل به سلاح سازمانی  اکثر ارتشهای طرف غرب شد. ارتش بزرگی چون استرالیا،، فرانسه، انگلستان، کانادا، افریقای  جنوبی، بلژیک، اسرائیل،بلژیک، ارژانتین، برزیل و دست کم پنچاه ارتش جهان ان را به عنوان سلاح سازمانی اصلی  خود به خدمت گرفته و چنده ده میلیون قبضه از ان تولید شد . فن فال یک سلاح  خودکار مسلح شونده  با فشاز گاز باروت بود که دارای وزن ۴ کیلوگرم بود و از خشاب ۲۰ فشنگه بهره می برد و دارای  سرعت اتش ۶۵۰ تا ۷۰۰ گلوله بر دقیقه بود. در دهه ۱۹۵۰ تا ۱۹۷۰ تنها رقیب این سلاح در غرب سلاح المانی ژ۳ بود که به دلیل  پیچیدگی بیشتر و حساسیت  بیشتر به گرد غبار هرگز  شهرت فن فال را به دست  نیاورد. به فن فال  لقب دست راست جهان ازاد را میدادند زیرا سلاح اکثر ارتش های بود که ضد جهان  کمونیستی کی جنگیدند

FN-FAL

در دهه ۱۹۷۰ و دهه بعد از ان بعد از دو دهه استفاده از سلاح فن فال اکثر ارتش های اروپایی  با ورود  کالیبر جدید ۵٫۵۶ م م ترجیه دادند به سراغ کالیبر جدید بروند  از این رو هر یک به دنبال سلاح متفاوتی رفتند. شرکت فن تصمیم گرفت بر اساس فن فال یک سلاح جدید با کالیبر  ۵٫۵۶ م م طراحی کند بدین سان دست به طراحی سلاح  فن – کال زد.

فن کال در دهه ۱۹۶۰ توسعه یافت و در سال ا ۱۹۶۶ وارد خدمت شد ولی در ان زمان اصلا از این سلاح استقبال نشد زیرا هنوز کالیبر ۵٫۵۶ جا نیفتاده  بود و کمتر از چهار سال شده بود در مبدع این کالیبر  یعنی امریکا از ان استفاده می شد . از طرفی فا کال گرانتر از فن فال بود از این رو بسیار ترجیه میدادند همچنان از فن فال استفاده کنند

ولی یک دهه بعد ارتش های اروپای واقعا به دنبال کالیبر  ۵٫۵۶ م م بود از این رو بر اساس فن  کال که تنها ۳۰۰۰۰ قبضه از ان ساخته شد ، فن دست به طراحی سلاح فن  اف ان سی  (FN-FNC)  زد و در سال ۱۹۷۹ان را به بازار ارائه کرد

اف ان سی یک سلاح خودکار مسلح شونده با روش غیر مستقیم  گاز باروت  است  که در بالای سر لوله سلاح یک لوله برای هدایت گاز باروت  جهت مسلح کردن سلاح است. سلاح به شکل ساخته شده که تا جای که می شود ان را سبک کرد  و بخشهای از بدنه از جمله روپوش لوله ، قنداق و برخی بخشها از پلاستیک فشرده و ما بقی از فولاد ساخته شده است

FN-FNC

 سلاح دارای وزن ۳٫۸ کیلوگرم در نسخه قنداق   ثابت  استاندارد است و طول ان ۹۹۷ م م با قنداق باز و ۷۶۶ م م با قنداق تاشو است. سلاح در دو نسخه یکی با قنداق تاشه  که قنداق  در سمت راست سلاح جمع می شد  و دیگری نسخه قنداق ثابت تولید  شده است. سلاح از کالیبر ۵٫۵۶ م م استانداد ناتو استفاده  میکند و دارای سرعت دهانه۹۲۵ تا ۹۶۵ متر بر ثانیه  بسته به مدل است و برد موثر ان بر اساس  الات نشانه گیری عدد ۴۰۰ متر است و سرعت اتش ان در حالت رگبار ۷۰۰ گلوله بر دقیقه است

اف ان –اف ان سی دارای  یک شعله پوش با سه سوراخ در هر سمت  است  و اداپتور گاز ورود به سیستم مسلح سازی قابل تنظیم است. این تنظیم  گاز باروت برای  افزایش و یا کاهش گاز بروت درون لوله است که برای  پرتاب نارنجک تفنگی موثر است.گلنگدن سلاح(دستگیری مسلح سازی) در سمت راست سلاح قرار دارد و وقتی به عقب داده می شود  به شکل خودکار سر جایش قرار میگیرد   و در هنگام شلیک نیز متحرک بود و عقب رفته تا پوکه از سلاح خارج شوند

سلاح دارای برگه نازم اتش در سمت چپ است  که دارای سه حالت رگبار ضامن و تک تیز  است ولی بسیار  از انها دارای  حالت سه تیر نیز است . الات نشانه روی سلاح شبیه فن فال است. در عقب دایرای یک هدفگیر  L شکل است که که برای اتش  در برد ۲۵۰ و ۴۴۰ متر تنظیم  شده است و یک مگسک  نشان روی در جلو دارد. سلاح در برخی نسخه  های تولید دارای ریل  برای نصب انواع دوربین، نشان گذار لیزری و یا سامانه نقظه  قرمز است ولی تمامی مدل ها توان نصب دوربین را دارند

سلاح دارای خشاب ۳۰ فشنگه است  که در واقع همان خشاب سلاح ام ۱۶ است ولی با وجود این گفته شده   توان استفاده از  خشاب ۱۰۰ فشنگه ناتو را ندارد

مدلهای مختلف

استاندارد  مدل ۲۰۰۰: نسخه استاندارد برای ارتش  که دارای  دو نسخه  قنداق تا شو و قندان ثابت است که دارای  لوله ای  با طول ۴۴۹ م م است

استاندارد  مدل ۷۰۰۰: نسخه کاربین لوله کوتاه که دارای  طول لوله به میزان ۳۶۵ م م است و طول کلی ان به۷۶۶ م م و وزن ان ۳٫۷ کیلوگرم  است. این نسخه  با قنداق  تاشو تولید شده است

AK-5 این نسخه  برای  ارتش  سوئد ساخته شد. از انجای که سوئد از سلاح ژ۳ تولید خود به عنوان سلاح سازمانی استفاده  میکرد از سال ۱۹۸۶ دست به تولید این سلاح با نام بومی ای کی ۵ در داخل زد. این نسخه  با اف ان -اف ان سی  فرقی ندارد ولی دارای  چند زیر مدل است برای نمونه :

FFV AK-5: نسخه  استاندارد تولید  از سال ۱۹۸۶

FFV AK-5B: نسخه تک تیر  اندازی دارای  یک ریل روی بدنه برای نصب دوربین و لوله ای بلند تر. این نسخه داری حال شلیک تک تیر است

AK-5C:این نسخه  سلاح اینده ارتش سوئد است. این نسخه بر اساس نسخه پاییه ای  کی ۵ ساخته شده ولی  دارای مواد کامپوزیت  سخت ولی سبک در برخی بخشهای جای فولاد را گرفته است ، قرار گیری یک ریل برای نصب انواع  تجهیزات اپتیکی  روی بدنه،کاهش وزن به میزان ۳۰۰ گرم، ارتقا الات  نشان روی عقب برای  تیر اندازی دقیق  تا برد ۳۰۰ متری، ساخت خشاب شفاف برای سلاح،قرار دادن یک سامانه نقطه قرمز روی تمامی سلاح های تولید برای اتش دقیق   تا برد ۳۰۰ متر و ریل مخصوص برای نصب نارنجک انداز زیر لوله. این نسخه  در انواع لوله کوتاه و لوله بلند  همکنون تولید می شود

AK-5C

AK-5

AK-5D: نسخه کاربین نسخه ای کی ۵ سی

اس اس -۱: این نسخه  نمونه تولید شده سلاح اف ان سی در داخل اندونزی به عنوان سلاح سازمانی است  و مشابه نسخه استاندارد  اتریشی است و در انواع لوله  کوتاه و بلند تولید شده

 اف ان – اف ان سی  سلاح بسیار موفق است. از ان به عنوان یک سلاح قابل اعتماد  خوش دست نام برده  و شلیک در حالت رگبار با ان بسیار اسان است . ارتشهای بلژیک، سوئد ، و اندونزی   و چند کشور کوچکتر به عنوان سلاح سازمانی استفاده می شود . امروز خود بلژیک  دیگر این سلاح را تولید نمیکند  ولی اندونزی  و سوئد همچنان در حال تولید این سلاح هستند

مشخصات

طول:۹۹۷ م م

وزن کامل:۳٫۸ کیلوگرم

طول لوله:۴۴۹ م م

کالیبر:۵٫۵۶ م م

سرعت اتش: ۷۰۰ گلوله بر دقیقه

برد موثر:۴۵۰ متر

خشاب: ۳۰ فشنگه

با در نظر گرفتن اینکه  نیروی دریایی روسیه به دلیل محدودیت  مالی  بعد از فروپاشی  شوروی دیگر نتوانست  رزم ناو و ناوشکن طراحی کند در سال های  بعد از سال ۲۰۰۰ به شدت دچار محدودیت در اب های ازاد از جمله عملیات  در اقیانوس شد. عملیات در اقیانوس  ارام نیاز به شناوری بزرگ با برد و ظرفیت سلاح مناسب داشت و نیروی دریایی روسیه نیز  دچار فرسودگی شناورهای رزمی  بزرگ خود شده بود. چندین طرح همچون  برنامه بویان، استروگاشی و گروگویچ مطرح شد ولی همه انها برای عملیات در دریا  طراحی شده بود و نه اقیانوس.

از این رو در سال ۲۰۰۲ میلادی نیروی دریایی روسیه خواهان یک ناوچه سنگین برای عملیات در اقیانوس ارام شد . با وجود این محدودیت  مالی سفارش را تا سال ۲۰۰۵ به عقب انداخت و در نهایت سه کارخانه کتشی سازی برای ساخت شناور جدید مورد ارزیابی قرار گرفتند  تا اینکه صنایع دریایی
Severnaya Verf در  سنت پترزبورگ مورد  قبول  قرار گرف و ساخت شناور به ان داده شد

نتیجه برنامه جدید ناوچه سنگین ادمیرال گروشکو است که بزرگترین و سنگین ترین شناور رزمی است که توسط روسها بعد از فروپاشی شوروی طراحی شده است

ناوچه گروشکو دارای وزن کامل ۴۵۰۰ تن  و طول ۱۳۵ متر می باشد  که از ۲۱۰ خدمه بهره می برد

این شناور ساخته شده از بدنه فولادی و در بسیار از  بخش های بیرونی دارای مواد  ترکیبی از جنس  الیاف کربی است  تا بتواند انعکاس امواج رادار را کاهش دهند.بدنه به شکل چند تکه ساخته شد  و حتی تلاش شده تا لوله خروجی موتور را پشت دکل اصلی مخفی  کنند ولی واقعا طرح رادار گریز کاملی ندارد از جمله اینکه  دکل از دو طرف در دسترس سامانه های حرارتی است

ناو دارای  یک موتور توربین گازی  M90FR  ساخت موتور سیوج اکرایین  است. هر  موتور ها میتواند  ۲۷۵۰۰ اسب بخار قدرت فراهم کنند. این موتور ساخت موتور سیوچ اکرایین است. روسها خود توربین گازی نمی ساژند  و در واقع صنایع ساخت این موتور بعد از فروپاشی شوروی در اکرایین باقی ماند. اکرایین سال پیش اعلام  کرد  دیگر به روسها موتور نخواهند فروخت  و اینکه  روسها برای ساخت این شناور و البته تعداد بیشتری استراگاشی مشکل به هم زدند. بر اساس اخرین خبرها روسها فعلا  برای ساخت چند شناور موتور دارند ولی  در حال مذاکره با چین برای خرید  موتور توربین گازی از چین هستند

همچنین دو موتور دیزل با توان ایجاد ۵۲۰۰ اسب بخار قدرت نیز در این ناو وجود دارد  و در مجموع ناو میتواند با دو موتور دیزل  و دو توربین گازی قدرتی معادل ۶۵۴۰۰ اسب بخار قدرت فراهم کند که به دو شفت پروانه وصل است و میتواند ناو را با سرعت ۵۴ کیلومتر بر ساعت برساند و برد ناو با سرعت ۲۶ کیلومتر بر ساعت  دارای  برد ۹۰۰۰ کیلومتر است

ناو دارای  یک رادار جستجوی هوایی در بالای دکل اصلی  و بالاترین نقطه ناو است. این رادار یک رادار ارایه فازی غیر فعال سه بعدی  از نوع Furke-4 5P-27   با توان پوشش ۳۶۰ درجه است  ولی جزئیات  زیادی از ان مشخص نیست ولی برخی منابع  روسی بیشترین برد کشف ان بر ضد یک جنگنده را تا ۱۵۰ کیلومتر ذکر کرده اند . همچنین این رادار نقش کنترل اتش  برای هدایت سامانه های دفاع هوایی ناو را دارند.

رادار دیگر که رادار چند منظوره اصلی  ناو  است که یک رادار ارایه فازی با چهار انتن در چهار طرف برجک اصلی است . این رادار از نوع  ارایه فازی فعال  در باند اس کار میکند  و جزئیاتی از این رادار فاش نشده اگرچه یک منبع روسی   توان درگیر با  ۱۰۰ هدف را برای ان  و برد ۲۵۰ کیلومتر را ذکر کرده است

همچنین  ناو در جلوی دکل اصلی دارای رادار کنترل اتش ۵P10 پوما است . این رادار  برای هدایت اتش توپ سینه  ۱۳۰ م م  و سامانه  پدافند گاتیلینگ البته بر ضد اهداف دریایی به کار می رود

همچنین ناو دارای یک سونار زاریا-ام در زیر کشتی جلو ان  و همچنین از یک سونار یدک کشنده Vinyetka  بهره می برد  که پشت کشتی یدک کشیده می شود. از دیگر تجهیزات الکترونیک این ناو میتوان به  رادار ناو بری  پلن-ان ، هشدار دهنده راداری، سامانه جنگ الکترونیک Prosvet-M  ، دو سامانه اپتیک حرارتی MTK-201M  … همچنین ناو دارای ۱۰ لوله پرتاب چف  و فلر است

ناو دارای یک توپ سینه ۱۳۰ م م از نوع A-192M با سرعت اتش ۴۲ گلوله بر دقیقه و برد ۲۵ کیلومتر است. این توپ توسط سامانه راداری ۵P10 پوما هدایت  می شود و البته  دارای رایانه اتش  بالستیک نیز است و میتوان ان را علیه اهداف دریایی، زمین و هوایی به کار برد. این توپ را میتوان با مهمات مجاورتی برضد هواپیماها، موشک های کروز و قایق های تندرو به کار برد

ناو دارای دو سری سیلو است.

یکی از سیلوها   در جلوی ساختمان ناو دارای ۱۶ سلول برای پرتاب موشک های ضد کشتی یاخونت با برد ۱۲۰ تا ۳۰۰ کیلومتر ویا موشک  کلوب در انواع تهاجم  زمین با برد ۲۵۰۰ کیلومتر  و یا نسخه  ضد کشتی  مافوق صوت کلوب با برد ۴۰۰ تا ۶۰۰  کیلومتر را حمل کند از این رو این ناو توان تهاجم زمینی  نیز دارد

همچنین پشت توپ سینه دارای ۳۲ سیلو برای موشک های دفاع هوایی است. این ناو میتواند  در این سیلو ها چندین نمونه موشک از مدلهای مختلف موشک۹M96  از برد ۴۰ تا ۱۲۰ کیلومتر و یا موشک چالاکی ۹M100  با برد ۱۵ کیلومتر برای مقابله با موشک  های کروز را دارد . این دو موشک در سامانه اس ۳۰۰ و اس ۳۵۰ استفاده می شود

همچنین برای دفاع ضد موشک ناو دارای دو سامانه پالش در دو طرف  ناو است. پالش نسخه ارتقا یافته سامانه کاشتان است . این نسخه  دارای سامانه سوسنا-ان  با موشک ۹M337  با برد ۱۱۰۰۰ متر  است که گفته شده تا ۴۰ جی میتواند مانور ده و در برابر موشک های کروز بسیار موثر است و دو توپ ۳۰ م م شش لول با سرعت اتش مجموع ۱۰۰۰۰ گلوله بر دقیقه  . این نسخه  رادار مستقل ندارد توسط  رادار اصلی دفاع هوایی هدایت می شود ولی دارای  یک سامانه اپتیک  حرارتی  و مسافت یاب لیزری در مرکز سامانه است

همچنین ناو دارای لوله پرتاب اژدر ۳۳۰ م م و همچنین دو مسلسل ۱۴٫۵ م م در دو طرف ناو است

ناو میتواند یک بالگرد ضد زیر دریایی کاموف ۲۷ را نیز در عقب ناو حمل کند و دارای اشیانه حمل بالگرد است

در این تصویر به خوبی بخشهای مختلف مشخص شده اند

همکنون ناوچه سنگین کلاس  کروشکوف سنگین ترین ناو در حال تولید در روسیه است و پیشرفته ترین ناو روسها که روسها امید به ساخت هشت تا پانزده  فروند ان را دارند اگرچه همکنون تنها ساخت شش فروند تصویب شده  که یک فروند  با شماره بدنه ۴۱۷ به تازگی تحویل شده و یکی دگر به اب انداخته  شد ولی هنوز عملیاتی نشده   است . تعداد بیشتر تا سال ۲۰۲۰  در دسترس نخواهد بود زیرا روسها نمی توانند موتور توربین گازی از اکرایین تحویل  گیرند و به نبال توسعه موتوری در داخل است که تا سال ۲۰۲۰ در دسترس نخواهد بود

به جرئت گروشکو اگر بهترین نباشد از بهترینها است  البته نمی توان انکار کرد که این ناو از نظر توان دفاعی و تهاجمی مشابه برخی از بهترین شناورهای غربی است  ولی دست کم بین دو تا یک دهه دیرتر   وارد خدمت شده است

مشخصات

سنگینترین وزن:۴۵۰۰ تن

طول:۱۳۵ متر

تعداد خدمه:۲۱۰ نفر

موتور: دو موتور توربین گازی و دو موتور دیزل با قدرت مجموع ۶۵۰۰۰ اسب بخار

 بیشترین سرعت:۵۴ کیلومتر بر ساعت

برد : ۹۰۰۰ کیلومتر با سرعت ۲۶ کیلومتر بر ساعت

تسلیحات: یک توپ سینه ۱۳۰ م م،۲۸ سیلو عمود برای پرتاب موشک های ضد کشتی یاخونت  کلوب و انواع موشهای پدافندی تا برد ۱۲۰ کیلومتر به همراه اژدر و مین

امیر دریادار فدوی بعد از ظهر امروز در حاشیه مراسم تبادل تفاهم‌نامه همکاری با سازمان بنادر و دریانوردی که با حضور سعید‌نژاد مدیرعامل سازمان بنادر و در محل بندر شهید رجایی در استان هرمزگان برگزار شد، اظهار کرد: با عنایت خداوند، نیروی دریایی سپاه به سطحی از توانمندی و اقتدار رسیده که در هیچ جای دنیا کشوری وجود ندارد که کشتی آمریکایی را به دلیل خطایی که در آلودگی و یا آسیب به تأسیسات دریایی وارد کرده است، با قدرت و براساس حکم قضایی دادگاه‌های کشورمان توقیف کند.

 

 

 

 

- پایان دادن به نوار ناکامی های منطقه ای و از دست دادن مناطق نفوذ

 

- مقابله با نفوذ منطقه ای ایران

افق های پیش روی بغداد – ریاض
اگرچه یکی از مهمترین پیام های سفر عادل الجبیر به بغداد ابراز تمایل ریاض به گشودن صفحه ای جدید در مناسبات بین دو کشور و توسعه و گسترش این مناسبات در تمام سطوح و حوزه هاست، اما نگاهی گذرا به چالش ها و اختلاف دیدگاه ها و رویکردهای موجود بین دو طرف تاکید می کند که نباید انتظار افق های روشن در آینده مناسبات دو کشور داشت، نگاه طایفه ای مذهبی عربستان، دخالت در مسائل داخلی عراق، اختلاف در رویکردهای سیاسی منطقه ای و بین المللی، واگرایی در منافع و اهداف داخلی و خارجی، پیشینه و سوابق جنایت بار سعودی ها در عراق و غیره همه مسائل و موضوعاتی هستند که با یک سفر مقام سعودی حل نخواهد شد و پایان نخواهد یافت، به ویژه آنکه بسیاری از محافل عراقی درباره اهداف و نیات سعودی ها در آینده ابراز تردید بسیار دارند و این سفر را هیچ گاه حمل بر گشوده شدن صفحه ای جدید در روابط دو کشور ارزیابی نمی کنند.

 برخی تصاویر اماتوری از یک خودروی جدید نفربر مسلح چینی خبر میدهد . برخی از منابع  از ساخت یک نفربر زرهی جدید  با توپ ۴۰ م م در چین خبر داده بودند

موشک بالستیک  جدید تاکتیکی  ترکیه

 ترکیه تصویر یک موشک بالستیک  تاکتیکی  جدید  با نام خان را منتشر  کرد که ۴۵۰ کیلوگرم  کلاهک دارد و دارای  برد حدود ۳۰۰ کیلومتر است. تصاویر این موشک در نمایشگاه ادیکس ۲۰۱۷ دبی به نمایش در امد

صربستان و راکت توپخانه ای جدید

 صربستان در نمایشگاه ادیکس ۲۰۱۷  یک راکت توپخانه ای هدایت شونده  ۴۰۰ م م با برد ۲۸۰ کیلومتر  و یک کلاهک ۲۰۰ کیلوگرمی را رو نمایی کرد. این سامانه توسط جی پی اس هدایت می شود

اکرایین و بالگرد جدید

اکرایین در نمایشگاه ادیکس  ۲۰۱۷ ماکت  یک بالگرد سبک تهاجمی با نام  KT-112UD را به نمایش گذاشت که مسلح به موشک هوا به هوا و موشک ضد زره هدایت لیزری Bar’er-V بود. این بالگرد  همکنون در دست توسعه است

نمایش خودروی جدید زرهی صربستان

 صربستان خودروی زرهی دید BOV M16 را در نمایش ادیکس  ۲۱۰۷ به نمایش گذاشت . این خودروی چهار چرخ زرهی با یک مسلسل ۱۲٫۷ م م روی بدنه است کنترل از درون خودرو  است و دارای  یک موتور ۳۰۰ اسب  بخاری است و ۱۴ تن وزن دارد

ترکیه و سامانه پدافندی  جدید

 ترکیه یک برجک جدید پدافندی در نمایشگاه ادیکس  ۲۰۱۷ به نمایش گذاشت . این برجک میتواند تا چهار موشک پدافندی  کوتاه بر را درون خود حمل  کند و شامل یک  سامانه  دید  حرارتی برای درگیری در شب است و میتوان ان رو خودرو  یا شناورهای رزمی سوار کرد

اکرایین و نمایش خودروی زرهی بی سرنشین

اکرایین  یک خودروی  زرهی بدون سرنشین کنترل شونده از راه دور را در دبی به نمایش گذاشت این خودرو شامل یک مسلسل ۱۲٫۷ م م و سه موشک ضد تانک کونکورس است. این خودرو با نام فانتوم شناخته می شود. گفته شده این خودرو  با امواج رادویی تا برد ۱۰ کیلومتری و با فیبر نوری تا ۵ کیلومتری قابل کنترل است. همچنین  اکرایین  دو خودروی زرهی ضد مین چرخدار  و نفربر بی تی ار۴ را نیز به دبی اورد

امارات

موشک های ضدکشتی اروپایی Marte MK2/N یکی دیگر از خریدهای امارت در نمایشگاه IDEX 2017. برد این موشک بیش از ۳۰ کیلومتر است و قرار است روی شناورهای چندمنظوره و پرسرعت نیروی دریایی امارات نصب شود. موشک در ارتفاع نزدیک به سطح آب به صورت سینه مال پرواز میکند و دارای هدایت داخلی و راداری فعال است.همچنین امارات برای ارتقا پانتسیر  های خود با روسیه قرار دادی  امضا کرد و برنامه مشترک  با کمپانی میگ برای ساخت یک نسل پنچم نیز اغاز کرده است. خبرهای از علاقه امارات به خرید سوخو۳۵ نیز در این نمایشگاه  مطرح شد ولی  قراردادی  بسته نشد. امارت چند بار دیگر طی پنچ سال گذشته به این جنگنده علاقه نشان داده ولی سفارش نداده است.امارات روز دوشنبه قراردادهایی به ارزش ۱٫۹ میلیارد دلار منعقد کرد که قرارداد ۷۰۰ میلیون دلاری با شرکت روسی «روسوبرون اکسپورت» یکی از آن‌هاست

امارات قصد داد ۵ هزار قبضه موشک ضد زره را از روسیه دریافت کند. این کشور در این زمینه از روسیه آموزش‌های لازم و پشتیبانی لجستیک را نیز کسب می‌کند

برجک جدید تسلیحاتی امارات

 یک شرکت تسلیحاتی اماراتی  طی نمایشگاه ادیکس  یک برجک تسلیحاتی  چند منظوره شامل یک توپ ۳۰ م م دو موشک  پدافندی هوایی را به نمایش گذاشت. این سیستم  برای نصب روی شناورهای دریایی  کاربرد دارد و شامل دوربین های اپتیک برای هدایت تسلیحات است

شلیک راکت فجر۵ هدایت شونده

طی رزمایش پیامبر اعظم سپاه پاسدران دست به تست راکت هدایت شونده فجر ۵ زد. مشخص نیست سیستم هدایت  این راکت چیست ولی نباید غیر جی پی اس سامانه دیگری باشد

در سال ۱۳۷۶ ایران خبر از ساخت یک جت جنگی جدید با نام اذرخش داد و حتی در یک مانور عمومی پیش از این با حضور رهبر انقلاب دست به پرتاب بمب نیز  زد ولی تصاویری از ان به نمایش  در نیامد . تا مدتها اینکه جنگنده ای  با نام اذرخش  چه جنگنده ای بحث های زیادی مطرح بود  ولی عملا تا سال های  میانی دهه ۸۰ شمسی کسی این هواپیما را ندیده بود .

در مارس ۲۰۰۰ هفته‌نامهٔ جینز دیفنس گزارش داد که جنگندهٔ آذرخش که در گذشته تصور می‌شد با سر هم بندی قطعات جنگنده‌های روسی و چینی موجود در ایران ساخته شده باشد در واقع یک نمونهٔ بزرگتر شدهٔ اف-۵اف نورتروپ گرومان با اویونیک روسی است. به گزارش این هفته‌نامه به نقل از منابع ایرانی خود این جنگندهٔ دوسرنشینهٔ چندمنظوره ۱۰ تا ۱۵ درصد بزرگتر از اف-۵اف است و در درجهٔ اول برای مأموریت‌های هوابه‌زمین ساخته شده است. به نوشتهٔ این هفته‌نامه تا آن زمان فقط چهار نمونه از این جنگنده تولید شده بود. بر اساس این گزارش‌ها این جنگنده از یک رادار ایرانی استفاده کرده که به نظر می‌رسد مدل بهینه‌شده‌ای از رادار ان-۱۰۹ توپاز باشد. نیروی آن نیز با استفاده از دو موتور روسی آردی۳۳ کلیموف (مشابه موتور میگ-۲۹) تأمین می‌شود.

جینز این  گذارش را داده است  امروزه همه ما اذرخش را دیده ایم و بارها در نمایشگاه های هوایی مختلف ان را از نزدیک  دیده ایم و میدانیم گذارش  بالا گفته شده به هزار  یک دلیل درست نیست  ولی نکته مسخره ماجرا این است  که هنوز در فضای مجازی این گذارش جینز را در مورد  اذرخش میخوانیم و گهگاه حتی در مورد صاعقه. به گفته برخی منابع ایران واقعا چنین طراحی را دشته ولی از مرحله کاغذ فراتر نرفت  است

چیدمان تسلیحاتی اذرخش

اذرخش..کمتر از شش تا ده فروند اف۵ به استاندارد اذرخش رسیدند.

امروز مشخص  است که اذرخش  همان اف۵ است که البته ارتقائاتی روی ان انجام شده است  که شامل نصب  یک اچ یو دی  به جای مگسک  الکترونیکی  و هشدار دهنده  راداری است ولی بقی چیزها مشابه همان اف۵ است (اچ یو دی و یا نمایشگر سر بالای  اطلاعات مختلفی  را روی یک ششه روی پنل اصلی جنگنده به خلبان  نشان میدهد . اطلاعاتی مانند وضعیت پروازی هواپیما و تسلیحات و نشانگرهای مختلف تسلیحات)

برای اشنایی با اف۵ اینجا را کلیک کنید

و ما صاعقه

در پاییز ۱۳۷۷ علی‌اکبر شوقی رئیس دانشگاه شهید ستاری طراحی جنگنده صاعقه را به محمد خاتمی رئیس‌جمهور وقت ایران اعلام کرد و گفت که قرار است پرواز آزمایشی این هواپیما در سال ۸۰ انجام شود. این پروژه در ابتدا به صاعقه-۸۰ معروف شده و گفته می‌شد که یک جنگنده رهگیر دوموتوره و دوسکانه در کلاس اف-۱۴ تام‌کت خواهد بود. هرچند طراحی این هواپیما با مهندسی معکوس انجام شده اما این جنگنده یک پروژه بومی و اصیل معرفی شده بود که شبیه به هیچ جنگنده دیگری در نیروهای مسلح ایران و دیگر کشورها نیست. مراحل طراحی و ساخت پیش‌نمونه‌های این هواپیما در دانشگاه شهید ستاری و مجتمع صنعتی اوح انجام می‌شد. همچنین اعلام شد که چرخ‌های پیش‌نمونه اول لهستانی است اما در نمونه دوم چرخ‌های ایرانی نصب شده‌است

صاعقه یک جنگنده بمب افکن سبک بر اساس اف۵ که تنها تفاوت  ظاهری ان داشتن  یک سکان عمودی دو قلو با شکل V شکل است. در ادمه به جزئیات این جنگنده بر اساس شواهد خواهیم پرداخت

در فضای بی حساب و کتابی مجازی میخوانیم صاعقه دارای موتور ار دی ۳۳ است. موتور ار دی ۳۳ همان موتور توربوفن نصب شده روی میگ۲۹ است که نسل اول موتورهای توربوفن روسی به حساب می اید. خوب این فقط یک حرف  بی پاییه و اساس است. کافی است به خروجی دو موتور سه جنگنده نگاه کنیم. اف۵، اذرخش و صاعقه هر سه خروجی یکی است(عکس شماره …) . صاعقه نیز دارای همان موتور جی ۸۵  جنگنده اف۵ است و یک دلیل بسیار  ساده ان نیز این است که در تصویر زیادی اف۵ و صاعقه  در کنار هم بوده اند هر دو دارای یک  اندازه کاملا مشابه هستند .موتور جی۸۵  دارای طول یک متر و  ۳۰ سانتیمتری   و قطر ۴۵۰ م م است. موتور ار دی۳۳ دارای طول ۴ متر بیست سانتیمتر  است و قطر ان ۱۰۴۰ م م. به خوبی مشخص  است که از نظر طولی  و عرضی و قطری  باید صاعقه بسیار بلندتر و کشیده تر از اف ۵ می بود اگر تنها فقط قرار بود یک موتور ار دی ۳۳  داشته  باشد حالا  دو تا بماند. همچنین خروجی میگ۲۹ نیز کاملا با خروجی ثابت اف۵  تفاوت اشکاری دارد

خروجی موتور صاعقه

خروجی موتور اف۵

اف۵

خروجی موتور صاعقه و اف۵

خروجی میگ ۲۹

 نمونه  عملی ان جنگنده اف۲۰ تایگر شارک است که توسط نورث روپ سازنده اف۵ برای جایگزین اف۵ ساخته شد. این جنگنده کاملا مشابه اف۵ است ولی  برای جا دادن یک موتور  اف۴۰۴ جنگنده اف۱۸ با طول ۳۹۱ سانتیمتر  و قطر ۸۹۰ م م(حتی  کوچکتر از ار دی۳۳ نیز) اف۲۰ بلند تر شد فضای درونی بیشتری  برای موتور فراهم شد و تنها با یک  نگاه به خروجی موتور  همه چی در مورد اف۵ و اف۲۰ مشخص است

موتور صاعقه دو موتور جی ۸۵ است.موتور جی ۸۵  دارای بیشترین قدرت ۵۰۰۰ پاوند با پس سوز است که در قیاس با موتور ار۱۱ که همان زمان روی میگ ۲۱ نصب شد و ۱۳۶۰۰ پاوند رانش داشت و یا موتور اترا ۹ سی میراژ  که دارای رانش ۱۳۷۰۰ پاند بود …. قدرت کمش مشخص می شود.این موتور تنها روی چند جت آموزشی نصب شد و اف۵ تنها جنگنده عملیاتی بود که از این موتور بهره برد و ضعیفترین موتور توربوجت نصب شده روی یک جت مافوق صوت است(البته در حال حاظر ) . البته در وزن سبک اف۵ به ترتیب  یک و سه تن از میگ۲۱ و میراژ۳ سبکتر بود از این رو رانش به وزن لازم را دو موتور جی ۸۵ برای اف۵ فراهم میکرد  زیرا مهم ترین عامل برای قدرت موتور یک جنگنده به کارایی ان بحث رانش به وزن است. البته صاعقه باید با داشتن  دو  سکان عمودی سنگینتر باشد ولی نمی توان به این مسئله چندان استناد کرد بدون شک با پیشرفت در علم کامپوزیت  تنها ممکن است صاعقه از اف۵ هم سبکتر باشد

ایران بر اساس همین موتور موتور اوج را توسعه داده است ولی مشخص نیست این موتور نسبت به جی ۸۵ چه تفاوتی کرده است

صاعقه ۲ و اف۵ اف

موتور اوج

موتور جی ۸۵

گفته شده دم وی شکل این جنگنده باعث افزایش مانور پذیری و کاهش سطح مقطعی این جنگنده شده. مورد اول قابل تائید نیست  ولی مورد دوم یک روش مرسوم در طرحی بسیار از طرح های مانند اف۲۲  و یا سایلنت ایگل است . اینکه سطح مقطعی صاعقه چقدر است  مشخص نیست  ولی گفته شده سطح مقطعی اف۵ سه تا چهار  متر مربع  است احتمالا مال صاعقه حدود سه تا دو متر باشد (احتمالا این رقم دقیق نیست و در برابر باند ایکس باید باشد)

در صاعقه بر اساس چند تصویر از کابین این جنگنده دارای  کابینی مشابه اف۵ است . این تصاویر در فضای مجازی موجود است  و بر اساس رنگ ابی قسمتهای مختلف بیرون کابین مشخصا  کابین صاعقه است. این کابین دارای  یک نمایشگر  گرد رادار است و  از عجیب  اینکه اچ یو دی  نیز در کار نیست و جنگنده دارای  همان مگسک الکترونیکی  است . مشخص نیست چگونه روی اذرخش اچ یو دی نصب شد ولی صاعقه بازگشت به عقب داشته  است

در یک نمایشگاه با حضور رییس جمهوری کشور اقای روحانی از یک بخش جلویی یک اف۵ دو کابینه  رو نمایی شد که دارای چندین نمایشگر رنگی در جلو و عقب بود البته این تنها یک بخش جلو جنگنده بود و نه خود جنگنده. چیزی که مشخص  است بر روی صاعقه  ۱ فعلا همان کابین  قدیمی نصب است ممکن است روی صاعقه دو این کابین نصب شده باشد ولی کلا مشخصا نیست و شایدم در اینده جنگنده های فعلی ارتقا یابند

پرنده دارای هشدار دهنده راداری است و از نظر سامانه ناوبری هم ارتقاء داشته است

کابین صاعقه۱

کابین صاعقه۱

بخش جلویی دو سرنشینه که برای رئیس جمهور به نمایش در امد

کابین صاعقه۲ در نمایشگاه دزفول

شایعه دیگری که در مورد صاعقه وجود دارد قرار داشتن  رادار ان ۰۱۹ میگ ۲ در دماغه  این جنگنده است. این مسئله نیز کاملا قابل رد شدن است. کافیست به اندازه  دماغه اف۵ و میگ۲۹ نگاه کنید متوجه میشود  رادار درون دماغه قرار نمی گیرد

حالا شاید بگوید  دیش کوچکتر شده ولی مسئله  دیش نیست . کافی است به تصویر شماره ۲ نگاه کنید در این تصویر میگ۲۹ لهستانی دیده می شود که رادارش از  جا در اورده شده . میتوان به خوبی دید کل رادار اصلا درون دماغه  صاعقه  نصب نمی شود  فقط کافی است دقت هم بکنید که در دماغه صاعقه مانند اف۵ دو توپ ۲۰ م م و مهماتش  قرار دارد(البته برخی نسخه ها فقط یک توپ دارند) از این رو نصب رادار ان ۰۱۹ منتفی است ولی خوب چه راداری  روی این جنگنده وجود دارد

تصویر شماره ۲

ایران چند سال پیش طی نمایشگاه از تولید نسخه  بومی رادار اسکای  رنجر خبر داد. اسکای رنجر رادار است که روی اف۷ نصب شده است و  با وزن ۴۱ کیلوگرم دارای  برد ۱۵ تا ۲۵ کیلومتر است( ممکن است برد رادار  در نسخه بومی افزایش یافته باشد از این مسئله اطلاعی در دست نیست). گفته شده این رادار برای نصب روی اف۵ و ارتقا اف۵ ساخته شده است . دماغه صاعقه اگرچه بزرگتر نشده ولی میتوان محل نصب اسکای  رنجر باشد زیرا خودش در دماغه  اف۷ جا شده . اسکای رنجر در رزم هوایی نزدیک برتر از رادار خود اف۵ است برای نمونه در صورت هماهنگ شدن  با اچ یو دی  میتواند برای  محاسبه دقیق اتش  توپ به کار رفته و در شلیک سایدواندر هم کمک کند.

در نهایت چیزی که مشخص است  صاعقه  غیر یک یا دو فروند  احتمالا بسیار زیاد دارای همان رادار  اف۵ هستند زیرا دماغه کوچک زره ای تکان نخورده است … برخی شاید بپرسند یا میتوان رادار بهتر و دوربردتر روی این جنگنده سوار کرد و یا میتوان راداری ارایه  روی ان نصب کرد بدون تغییر  اندازه دماغه . بله ممکن است کما اینکه نسخه های پیشرفته تر اف۷ در اختیار پاکستان دارای رادار کارمدتر  گیرف با برد ۵۰ تا ۷۰ کیلومتر هستند و یا میگ۲۱ رومانی که دارای  رادار ایی ال ۲۰۳۲ اسرائیلی است  و یا برخی میگ های هندی که دارای رادار کوپی است. حتی اف۵ های برزیلی  که توسط اسرائیل بهسازی  شدند با تجهیز به رادار ایی ال ۲۰۳۲ با برد ۷۰ کیلومتر توان درگیر با دو هدف و شلیک  موشک هدایت رادار دربی را یافتند. در همیه این نسخه ها دماغع تغییر اندازه داشته است

ولی خوب چیزی که مشخص است کاهش  اندازه دیش بر روی برد تاثیر دارد برای نمونه ایی ال ۲۰۳۲  در نسخه اصلی که در دماغه فانتوم ترکها و یا کفیر نصب است دارای  برد ۱۵۰ کیلومتر است(در جهان رادار های زیادی روی میگ۲۱ و اف۵ های ارتقاء یافته نصب شده ولی برد رادار های بین ۵۰ تا ۷۰ کیلومتر  بیشتر نبوده که همین نیز برای این پرندها کافی است)

ما در ایران رادار های زمین پاییه زیادی طراحی کرده ایم ولی تا کنون  دست کم به شکل رسمی راداری  هواپاییه که تصویر اطلاعات ان را حتی مختصر منتشر کرده باشیم نداشتیم  . برای نمونه خبر از نصب رادار ملی روی اف۱۴ امد ولی در مورد اف۵ و یا صاعقه خیر.به هر حال بر اساس اخبار منتشر شده و شواهد از جمله عدم نصب تسلیحات هدایت راداری روی صاعقه میتواند نشان دهد رادار حدود چقدر کارایی دارد

تصویر اچ یو دی و رادار اسکای رنجر در یک نمایشگاه در ایران

به اندازه دماغه میگ۲۹ و اف۵ دقت کنی

یک و یا دو فروند از صاعقه ها در این سه ناحیه  علامت گذاری شده با هم فرق دارند.دماغه کمی در زیر تفادت دارد ممکن از رادار عوض شده باشد ولی دماغه چندان بزرگ نیست،در پشت کابین انتن یک سامانه ناوبری جدید نصب است و روپوش بیشتری در بخش دو طرف خروجی موتور احتمالا برای کاهش امواج فروسرخ تولید قرار داده شده

در این تصویر دو اف۵ ارتش برزیل قابل دیدن است.یکی که دارای رنگ امیزی زیبایی است دارای رادار جدید است و دیگری نسخه قدیمی با رادار قدیمی است .به اندازه دماغه از جمله بخش جلوی کابین دقت کنید

چهار اف ۵ ارتقا یافته برزیلی و یک اف ۵ قدیمی

در بحث تسلیحاتی  صاعقه دقیقا مشابه اف۵ است. برخی نسخه های صاعقه ۱ یک توپ در دماغه دارند ولی برخی دو توپ دست کم دو لوله برای توپ دیده می شود. همانند اف۵ دارای هفت جایگاه تسلیحاتی شامل دو عدد زیر هر بال یکی نوک هر بال و یکی زیر بدنه است. تا کنون تنها سلاح هدایت شونده ای که روی این جنگنده دیده شده موشک سایدواندر بوده بقی ان راکت و بمب سقوط ازاد بوده و هیچ سلاح هوا پرتاب هدایت شونده هوا به زمینی  روی ان مشاهده نشده است

میتوان بدون تغییر در بدنه و یا سازه برخی تسلیحات  را با ان هماهنگ  کرد مثلا موشک ماوریک ، و یا بمب های اپتیکی  ولی این نیاز به نصب نمایشگر مناسب درون کابین دارد و همچنین  با داشتن  مگسک الکترونیک هم نباید دقت پرتاب بمب وراکت غیر هدایت شونده  بالا باشد و نیاز به اچ یو دی  است

ویژگی های پروازی این جنگنده مشخص نیست. در تمامی منابع ویژگی پروازی اف۵ برای ان ذکر شده بردی و یا سرعتی مشابه ولی خوب مشخصا نیروی هوایی نیز ویژگی  برای این جنگنده اعلام نکرده است

یک بحث همیشه داغ در مورد صاعقه  این بود که این جنگنده یک اف۵ ارتقا یافته است و یا یک جنگنده نو ساز

اگرچه فیلمی شبیه به نام خط تولید نشان داده شده ولی فی نفسه میتوان ان را تنها یک مرکز تعمیرات اساسی  برای تعمیر اساسی  بال و بدنه  دانست . از دید بنده صاعقه تولید نشد بلکه بخشهای عقبی  ان تعویض شد و بال و بدنه کاملا نوسازی شده زیرا غیر ان دو سکان از اول تا اخر این جنگنده شبیه هم هستند طبیعتا اگر نو ساز بود می شد تغییرات اساسی تری در ان داده شود ولی داده نشده  . در کل به نظر نمی اید ما در ایران برای ساخت سازه جنگنده ای مانند اف۵ مشکلی داشته باشیم و حتی اگر این یک ارتقا باشد به معنی عدم توان ما در ساخت چیزی شبیه اف۵ نیست

تصویر مربوط به ارتقا اف۵ برزیلی .. رنگ زره و بدنه جدا شده چیزی که در فیلم به نمایش امده در مورد صاعقه نیز وجود دارد ولی اف۵ برزیلی ارتقا یافت تولید نشده

خط تولید صاعقه(در این تصویر موتور جی ۸۵ هم است)

ولی در کل بحث در مورد نو ساز بودن و یا نو ساز نبود بی خود است زیرا صاعقه۱ دارای همان موتور تسلیحان و کابین است . ایران تنها چند ماه از موتور ملی  که همان جی ۸۵ تولید داخل است رو نمایی کرده پس در زمان  تولید صاعقه همان جی ۸۵ را روی  صاعقه نصب کرده که یا از از اف۵ های دیگر باز کرده و یا اف۵ را به صاعقه تبدیل شده. این مسئله  در مورد صاعقه ۲ نیز صدق میکند اگرچه تغییراتی بیشتر نسبت به نسخه ۱ داشته است

در نهایت

خوب چه میتواند کرد. ما یک جنگنده نسل سوم با قابلین اف۵ ساختیم ولی چگونه میتواند قابلیت ان را فزایش داد (به فرض نو ساز بودن جنگنده)

اول اگر قرار باشد ما از صاعقه در نقش یک جنگنده بمب افکن  سبک استفاده کنید یعنی جنگنده که توان رزم هوای ان  در حد همین اف۵ باشد که طبیعتا نقش اول ان اصلا دفاع هوایی نیست  و بیشتر تمرکز ان را به بخش پشتیبانی هوایی نزدیک و یا تهاجمی سبک بگذاریم(چیزی مثل یاک۱۳۰، ام ۳۴۶ و یا ال۱۵ ) تنها کافی است کابین کمی ارتقا یابد  و سلاح های هدایت شونده در حد وزن مجاز قابل حمل توسط صاعقه  روی ان نصب شود. سلاح های مانند ماوریک، بمبهای لیزری و اپتیکی و یا موشک های اپتیکی چون نصر . این ارتقا توسط چند کشور روی اف۵ داده شده است

اف۲۰

ولی برای ارتقاء بیشتر و اینکه چیزی دیگر از دل ان بیرون بیاید

من اف ۷ را مثال میزن. چین در دهه ۱۹۶۰ بعد از قطع رابطه با شوروی دست به مهندی معکوس  میگ ۲۱ زد البته چین نقشه های زیادی از میگ۲۱ داشت. این حرکت چین با حرکت ما فرق دارد زیرا چین در ان زمان یکی از بهترین محصولات شوروی را کپی کرد ما  یک دهه پیش به سراغ اف۵ رفتیم . از طرفی چین حدود ۲۴۰۰ اف۷ تولید کرد و دست کم هزار فروند  را صادر هم کرد  ولی در کل خود اف۷ مهم نیست چیزی که مهم است جنگنده جی ۸ است

در دهه ۱۹۷۰ چین متوجه شد که برای افزایش قابلیت  اف۷ چاره ای جز در بزرگ کردن ان ندارد . طرح جی۸ در سال نخست  مشابه اف۷(نسخه در خدمت چینی جی۷ نام دارد) بود فقط ۲۰ درصد بزرگتر شده بود زیرا چین میخواست برای افزایش قدرت،  دو موتور WO-13  را روی  روی جی۸ نصب کند در حالی  که جی۷ یک موتور دبلیو جی ۱۳ داشت . قابلیت پرواز خوب بود ولی نیاز به رادار بزرگتر بود ولی دماغه جی۷ که مانند میگ۲۱  است جای رادار بزرگتر نداشت  از این رو با برداشتن ورودی هوا و گذاشتن ان به دو طرف  بدنه چیزی  شبیه میگ۲۳ و یا سوخو۱۵  خلق کرند تا در دماغه رادار بزرگتری بگذارند(برای  اشنایی با جی۸ اینجا  را کلیک کنید). اگرچه در نهایت باز یک نسل سوم ساخته شد ولی خیلی بهتر از جی۷ بود

جی۷ و جی۸

نسل دوم جی۸

پس اگر قرار باشد این جنگنده چیزی بشود  باید بزرگتر بشود تا جایی بزرگی  برای رادار و موتور قویتر داشته باشد. البته میتوان با نصب یک رادار کارامدتر  مانند اف۵ های شیلی و یا برزیل حتی موشک رادار پیشرفته روی ان نصب کرد ولی تنها از نظر الکترونیک ارتقا خواهد یافت ولی برای نصب یک موتور قویتر  باید ابعاد تغییر کند  و یا برای نصب رادار بزرگتر دماغه نیز باید بزرگتر شود  چیزی مانند اف۲۰٫ ما در حال حاظر تنها موتور توربوجت اوج را داریم که مشابه جی ۸۵ است پس اگر قرار باشد با تغییر سازه و بزرگتر کردن موتور توربوفن بگذاریم باید موتور را یا توسعه  دهید ویا وارد کنید .(برای اشنایی با ارتقائات انجام شده روی اف۵ اینجا را کلیک کنید)

(در کل اگر قرار است ما یک جنگنده درست حسابی  بسازیم که بگویم میتوانیم با ان بخش از پوشش هوایی را تامین کنیم و لازم باشد دست به عملیات عمقی  تهاجمی بزند حالا چه با ارتقاع صاعقه و یا ساخت جنگنده جدید بر اساس ان نیاز به کمک خارجی برای موتور مناسب، اونیک مناسب سلاح  مناسب از جمله در بخش هوا به هوا  و…………… داریم)

 اینکه چند صاعقه تولید شده مشخص نیست وزیر دفاع در بهمن سال ۹۴ در گفتگوی خبری  شبکه دو اعلام کرد پروژه صاعقه دیگر تمام  شده است. بین ۸ تا ۲۵ فروند از این جنگنده یا ساخته شد و یا تبدیل  اف۵ به دست امد (بر اساس شماره سریال روی جنگنده در عکسهای زیادی که از صاعقه ۱ است کمتر از ده فروند)پس به نظر نمی اید قرار باشد روی این جنگنده تغییر دیگری اعمال شود الا که طرح دیگری  با نام صاعقه ۳  وجود داشته باشد . اگرچه از قرار ایران تمرکز خود را روی پروژه های چون کوثر و یا برهان  گذاشته که جت های اموزیش  رزمی در کلاس یاک۱۳۰ هستند  یا چیزی مشابه ان و نه یک جت مافوق صوت(البته مشخص نیست بر اساس اخبار عمومی )

  در نهایت اگر به صاعقه۱ و ۲  به چشم رزمی نگاه کنید(البته به شکل فعلی  که است) هیچ ارزش رزمی ندارد زیرا این  جنگنده با وضعیت فعلی نه از پس هیچ یک از تهدیدات هوایی  بر می اید  و نه به عنوان یک جنگنده پشتیبانی  وتهاجمی با این تسلیحات کاری  از پیش می برد  حتی اگر صدفروند ان ساخته شود الا که ارتقا یابد (این هواپیما حتی بر ضد گروهی مثل داعش  از سوپر توکانو و ای تی ۶ پاینتر  است زیرا انها دست  کم سلاح های  هدایت لیزری حمل میکنند که میتوانند  ان را در برد بیشتر از برد تسلیحات  پدافند هوایی کوتاه برد با دقت بالا راهی  هدف کنند)

ولی اگر ازدید  کسب تجربه به ان نگاه کنیم ، اگر از تجربه کاری های که روی ان شده در طرح های  دیگر استفاده کنند خوب ارزشش را دارد. در نهایت  با در نظر این مسئله خالی از لطف نیست که بگویم

چین در سال ۱۹۴۸ زمانی  که حکومت کمونیستی بر مسند ان قرار گرفت احتمالا غیر بادبادک  چیزی برای پرواز ساختن نداشت . انها طی دهه ۱۹۵۰ صدها هواپیمای ساخت شوروی مانند میگ۱۵ و ۱۷ و یا ایلیوشین ۲۸ را در داخل منتاژ کردند و در دهه ۱۹۶۰  و ۱۹۷۰ جی۷ و یا نسخه چینی  میگ۲۱ را تولید کردند. چین در اواخر دهه ۱۹۷۰ و اوائل  دهه ۱۹۸۰ با  کمک  کمک های کشورهای  چون انگلستان و امریکا موفق به ارتقاء  اف۷ های خود در استاندارد اف۷ ام شد  و با کمک همین فناوریهای جی۸ را توسعه  داد. در اواخر  دهه ۱۹۸۰ با ورود موتور توربوفن  انگلیسی اسپی  و کمک های اسرائیل  در زمین اونیک  و الکترونیک دست به ساخت جی اف۷ و توسعه جی۱۰ زد و در دهه ۱۹۹۰ با کمک ساخت سوخو۲۷ و انتقال فناوری  ان موتور ای ال ۳۱ را به دست اورد  که بر اساس  موتور بومی خود را ساخت

حتی همکنون هم چین در زمینه موتور به روسها وابستگی دارد.

اگر امروزه چین نسل پنجم چون جی ۲۰ می سازد   تنها به کمک انتقال  هوشمنده فناوری  از خارج به اینجا رسید  مگر جز این بود این کشور همکنون همچنان در حال ساخت جی ۷ بود

از این رو برای ساخت یک جنگنده موثر (نه یک جت اموزشی  و یا یک طرح برای  اینکه بگویم ما هم بله) دو راه داریم

• توسعه تمامی فناوری های لازم در کشور از اول تا اخر که به معنی اختراع دوباره چرخ و اتش  زدن پول  و وقت است اخرم معلوم نیست چه  بشود(کاری که انگلستان، المان، سوئد و چین و ژاپن هم نکردند)
• کمک گرفتن از کشورهای صاحب فناوری برای انتقال فناوری  و یا دست  خرید تجهیزات لازم از خارج بزنیم(مثال ساده موتور ملی اوج کار بزرگی بود ولی یک توربوجت بر اساس جی ۸۵ پنچاه ساله  حالا ما بخواهیم  یک موتور توربوفن  توسعه دهید مثلا بر اساس  ار دی ۳۳  چقدر طول می کشد  و در نهایت  زمانی که اماده بشود شما تازه با ان  میتوانید چه جنگنده ای بسازد که با نسل پنچ رقابت کند زیرا اصل طرح مال یک نسل چهارم بوده)

تذکر: این مقاله در مورد صاعقه ۱ و ۲ است چیزی  که نشان داده شده و ما ان را دیده ایم. در فضای مجازی اخباری از نسل پنچ صاعقه و یا صاعقه ۳ به چشم میخورد  که هنوز رونمایی نشد و اصلا معلوم نیست چقدر این اخبار درست باشد  از این رو مقاله فعلی مربوط  به صاعقه ۱و ۲و است و نه صاعقه دیگری که ممکن است در اینده بیاید.

همچنین این مقاله در مورد صاعقه ۱ و ۲ است و در مورد جایگزین صاعقه و یا نیروی هوایی با موشک بالستیک

 این نوشتار بر اساس شواهد و استدلال  شخصی بر اساس مدارک  شواهد لازم نوشته شده و توسط بچه های بالا و پایین تائید نشده است

پاینده باد ایران

معرفی (وی-۲۲ آسپری) که هم بالگرد است هم  هواپیما! 

وی-۲۲ آسپری Bell Boeing V-22 Osprey بالگرد دو ملخهٔ نظامی آمریکایی است. آسپری به معنی عقاب ماهیگیر هم امکان بلند شدن و فرود عمودی مثل بالگردها و هم امکان برخاست و فرود کوتاه مثل هواپیماها را داشته باشد و به عنوان پرنده ای طراحی شده که هم ویژگی‌های یک بالگرد قدرتمند و  متعارف و هم قابلیت پرواز سریع و دوربرد و پر سرعت یک هواپیمای پشتیبانی را داشته باشد.

 ***میلیتاری نیوز مرجع اخبار و مطالب نظامی ایران***

این بالگرد تا حالا تنها در اختیار نیروی تفنگداران دریایی و نیروی هوایی آمریکا بوده و در مدت عمر کم فعالیت خود جنگ‌های زیادی را در عراق، افغانستان، سودان و لیبی را تجربه کرده‌است.

وی-۲۲ آسپری Bell Boeing V-22 Osprey قرار است در نیروی تفنگداران دریایی با بالگردهای سی‌اچ-۴۶ سی نایت جایگزین شود. تاکنون 160 فروند از این بالگرد ساخته شده که قیمت پروازی هر فروند مدل وی-۲۲ آسپری Bell Boeing V-22 Osprey آن ۶۹٫۳ میلیون دلار است.

 ***میلیتاری نیوز مرجع اخبار و مطالب نظامی ایران***

آمریکایی‌ها در مجموع سفارش خرید ۴۰۸ فروند از آن را داده‌اند که در این صورت کل هزینه پروژهٔ طراحی و ساخت وی-۲۲ آسپری Bell Boeing V-22 Osprey از ۳۵٫۶ میلیارد دلار فزاتر خواهد رفت.

وی-۲۲ آسپری Bell Boeing V-22 Osprey مانند بالگرد به صورت عمودی از روی زمین بلند می‌شود و با تغییر در زاویه های موتور مانند هواپیما پرواز می‌کند. پروانه موجود در این وسیله آن را از زمین بلند می‌کند. سپس موتورهای پر قدرت آن به سمت پایین متمایل می‌شوند و بال‌ها بالگرد را به سمت بالا می‌کشند.

 ***میلیتاری نیوز مرجع اخبار و مطالب نظامی ایران***

پروانه گردان‌های وی-۲۲ آسپری Bell Boeing V-22 Osprey دو برابر یک بالگرد معمولی سرعت دارند و قادر هستند ۲۵ سرباز را با سرعت ۴۰۰ کیلومتر بر ساعت با برد عملیاتی ۱۸۵۰ کیلومتر حمل کند.

 ***میلیتاری نیوز مرجع اخبار و مطالب نظامی ایران***

 مشخصات عملکردی خدمه بالگرد وی-۲۲ آسپری Bell Boeing V-22 Osprey

4 نفر (خلبان، کمک‌خلبان، دو مهندس پرواز)

ظرفیت اسمی : ۲۴ سرباز به صورت نشسته روی صندلی،

۳۲ سرباز نشسته روی کف یا ۹۰۷۰ کیلوگرم بار داخلی یا حداکثر ۶۸۰۰ کیلوگرم بار خارجی

سقف پرواز سرویس: ۷۶۲۰ متر

حداکثر ارتفاع: ۱۱٫۸ متر بر ثانیه

حداکثر سرعت بر ساعت: ۵۰۹ کیلومتر بر ساعت در ارتفاع دریا – ۵۶۵ کیلومتر بر ساعت در ارتفاع ۴۶۰۰ متری

سرعت کروز: ۴۴۶ کیلومتر بر ساعت سرعت واماندگی: ۱۱۰ گره هوایی در حالت پرواز هواپیمایی

برد بالگرد: ۱۶۷۲ کیلومتر

 ***میلیتاری نیوز مرجع اخبار و مطالب نظامی ایران***

شعاع جنگی بالگرد: ۷۲۲ کیلومتر

برد عبوری: ۳۵۹۰ کیلومتر با دو محفظه سوخت اضافی

مشخصات فنی طول: ۱۷٫۵ متر عرض با پروانه‌ها: ۲۵٫۸ متر قطر پروانه: ۱۱٫۶۰ متر مساحت بال: ۲۸ متر مربع

وزن خالی: ۱۵٬۰۳۲ کیلوگرم

وزن بارگیری: ۲۱٬۵۰۰

حداکثر وزن برخاست: ۲۷٫۴۰۰ کیلوگرم نیروی محرکه: ۲ موتور رولز رویس آلیسون T406/AE 1107C-Liberty هر یک به قدرت ۶۱۵۰ اسب بخار

 

 

 

دو نمونه خارجی از مین های ضد بالگرد

پاکسازی این میادین مین نیز امری خطرناک ، زمان بر و هزینه بر برای نیروی متخاصم نیز محسوب می شود.اما بحث مقابله با بالگردهای دشمن و داشتن یک نوع مین ضد بالگرد یکی از ابداعاتی است که به تازگی توسط چند کشور انجام شده و جمهوری اسلامی ایران نیز از جمله دارندگان این فناوری محسوب می شود.

 

مین ایرانی J_AHM

 

لحظه انفجار مین صیاد

 

«وقتی به این می‌اندیشم که اگر برجام اتفاق نیافتاده بود و توافق نشده بود، تنم می‌لرزد، اولاند در یک دیدار خصوصی صراحتاً گفت در مورد حمله به ایران به توافق رسیده بودیم و تنها اختلاف بر سر زمان و گستره حمله بود که به نتیجه نرسیده بود که فکر می‌کردم این را تنها در دیدار خصوصی می گوید اما در پایان نشست و وقتی بیرون آمدند در مصاحبه مطبوعاتی مشترک، باز سربسته اعلام کرد.»[1]

*قبل از نجفی، برای اولین بار این «مجید انصاری»، معاون حقوقی ریاست‌جمهوری بود که طی اظهاراتی جنجالی در اردیبهشت ماه امسال گفت: رئیس جمهور فرانسه در دیداری که با آقای روحانی داشته رسماً گفته که قرار بوده است به ایران حمله نظامیانجام شود و این حمله قطعی شده بوده و تنها در زمان اجرای آن اختلاف نظر وجود داشتکه انتخابات ایران و مذاکرات هسته‌ای، سایه جنگ را از سر ایران برداشت![2]

رئیس‌جمهور روحانی نیز زمانی اعلام کرده بود که مهمترین دستاورد برجام، رفع تهدید (جنگ) است.[3]

«مسعود سلطانی‌فر» وزیر ورزش و جوانان هم اخیراً در یک مراسم استانی گفته است: با درایت رئیس جمهور خطر جنگ از سرکشور برداشته شد.[4]

این اظهارات البته در حالی بیان شده‌اند که سران نظام و مقامات نظامی کشور بارها اعلام کرده‌اند اگر دشمن از حمله نظامی به ایران عاجز است به دلیل توانمندی‌های بازدارنده دفاعی کشور است نه به هیچ دلیلی دیگری...

ضمن اینکه بر اساس همین گفته‌های مسئولان امر، احتمال حمله نظامی دشمن نیز بسیار تا بسیار ضعیف است و از سوی مردم ایران هم جدی گرفته نمی‌شود.

در همین راستا، این سؤال نیز از جانب ستاد برجام بی‌پاسخ مانده است که اگر دشمن قصد حمله به ایران را داشته چرا در سال 88 و در ایام فتنه جرأت این کار را به خود نداد؟

به همین قرار، اگر نیت دشمن درباره حمله به ایران اسلامی جدی بوده است چرا در سال 84 که مذاکرات هسته‌ای تیم آقای روحانی و دولت اصلاحات بصورت رسمی شکست خورد؛ شاهد حمله به ایران نبودیم؟!

پاسخ روشن این 2 سؤال نشان می‌دهد که «فرض حمله به ایران از سوی دشمنان خارجی» لااقل در سال‌های اخیر به هیچ وجه جدی نبوده است و طراحان این قضیه بیشتر تلاش دارند تا مقولاتی خیالی و غیر واقعی را بعنوان دستاورد برجام به مردم قالب کنند.

گفتنیست، حسام‌الدین آشنا نیز به تازگی در یک توییت که به نظر می‌رسد در پیوست اظهارات نجفی باشد، نوشته است: آیا میان برجام و موفقیت ارتش سوریه در آزادسازی حلب از اشغال تروریست‌ها رابطه‌ای وجود ندارد؟!

***

مخالف‌خوانی انتخاباتی عطریانفر و الویری؛ عارف آری، عارف نه!

محمد عطریانفر، از فعالان اصلاح‌طلب و عضو حزب کارگزاران سازندگی در گفت‌وگوی اخیر خود با روزنامه آرمان امروز اظهار کرده است: (اراده‌ای) به دنبال آن است که عرصه را بر آقاي روحاني تنگ كند تا وي در انتخابات شركت نكند و خود را در معرض آراي مردم قرار ندهد. اين اراده به دنبال حذف آقاي روحاني از مراودات متعارف سياسي نيست و بلكه به مراوداتي فراتر از مراودات متعارف فضاي سياسي كشور دل بسته است.

او سپس در پاسخ به این سؤال که «اگر چنين اتفاقي رخ بدهد محمدرضا عارف جايگزين حسن روحاني در جريان اصلاحات خواهد شد؟» تصریح می‌کند:

اگر چنين اتفاقي رخ بدهد جريان اصلاحات بايد با هوشياري و مراقبت به دنبال جايگزين مناسب براي آقاي روحاني باشد. با اين وجود تصور نمي‌كنم با وجود صلاحيت آقاي عارف، وي جايگزين آقاي روحاني باشد. جريان اصلاحات بايد براي همه شرايط، تمهيد و برنامه‌ريزي كند و همه احتمالات را در نظر بگيرد. جريان اصلاحات نبايد از هيچ حفره‌اي گزيده شود. آقاي عارف در شرايط كنوني مديريت اصلاح‌طلبان را در مجلس برعهده دارد و به همين دليل به مصلحت نيست كه خود را وارد انتخابات رياست‌جمهوري كند.[5]

*اصلاح‌طلبان صراحتاً عنوان کرده‌اند که تمرکز اصلی آنها در انتخابات ریاست جمهوری آینده (که بصورت همزمان با انتخابات شورای شهر برگزار می شود) بر شورای شهر است.

آنها در همین راستا اعلام کرده‌اند که از رئیس‌جمهور روحانی حمایت می‌کنند (اما نه بعنوان کاندیدای جریان اصلاحات) و البته برای وی ستاد انتخاباتی هم تشکیل نمی‌دهند.

با این وجود مناقشات بسیاری همانند ضرورت معرفی آلترناتیو از سوی اصلاح‌طلبان و یا بحث «عبور از روحانی» در اردوگاه اصلاحات وجود دارد که به نظر می‌رسد لاینحل باقی ‌مانده‌اند...

در اشاره به صحبت‌های عطریانفر، لازم به یادآوری است که «مرتضی الویری» از فعالان اصلاح‌طلب، مدتی قبل با اشاره به گزینه‌های جایگزین اصلاح‌طلبان برای آقای روحانی تأکید کرده بود: من نمی‌خواهم چندان اسامی ‌افراد را بگویم اما مثلا کسی مانند آقای جهانگیری تأييد صلاحیت می‌شود و می‌تواند وارد میدان شود. آقای عارف هم همین‌طور. زیرا قبلا تأييد صلاحیت شده و اکنون هم عضو مجمع تشخیص مصلحت است که مهر تأييد رهبری را دارد. می‌توان روی افراد دیگری فکر کرد.

او افزوده بود:‌به‌هرحال ایشان (روحانی) با شرایط دشواری مواجه است. فشارهای مختلفی به ایشان از منابع قدرت وارد می‌شود که ممکن است این فشارها ایشان را به یک تصمیم‌گیری دیگر بکشاند.[6]

این اختلافات البته دامنه‌های بیشتری هم دارد...

چند ماه قبل بود که محمدرضا تاجیک، مشاور رئیس دولت اصلاحات در دو مصاحبه جداگانه با روزنامه‌های شرق و آرمان امروز، بحث حمایت اصلاح‌طلبان از روحانی را «نظر شخصی» عنوان کرد.

وی در صحبت‌های خود با آرمان امروز گفته بود: برای من بسیار عجیب است که برخی افراد چگونه به خود اجازه می‌دهند به صورت علنی عنوان کنند که جریان اصلاحات در انتخابات آینده قرار است از چه کسی حمایت کند و هنوز هیچ اتفاقی رخ نداده استراتژی جریان اصلاحات در انتخابات ریاست‌جمهوری آینده را برای رسانه‌ها تئوریزه می‌کنند. برای من هنوز مشخص نیست است این نگاه مستبدانه و توتالیتر چگونه در بین برخی شخصیت‌های اصلاح‌طلب شکل گرفته که به خود اجازه می‌دهند به نام نامی جریان اصلاحات سخن بگویند. ما باید اجازه بدهیم پنجره‌ای جدید در جریان اصلاح‌طلبی باز شود و نسیمی تازه به این جریان وزیدن کند. [7]

پس از انتشار صحبت‌های او اما محمد عطریانفر در مصاحبه با شماره 91 نشریه صدا طی اظهاراتی که پاسخ به تاجیک تلقی شد، گفت: «اصلاح‌طلبانی که آقای روحانی را گزینه اول و آخر اعلام کرده‌اند، نظر شخصی خود را مطرح ننموده‌اند، بلکه نوعا اظهارات آنها معطوف به جمع‌بندی جبهه اصلاحات است، جبهه‌ای که رهبران اصلاحات نیز در میانه آن نقش تمام‌کننده و تعیین‌کننده‌ای دارند.»[8]

***

«منادیان تغییر» در چالش انتخاباتی با «حامیان وضع موجود»…

عزت‌الله ضرغامی، رئیس سابق سازمان صدا و سیما به تازگی در یک یادداشت، با اشاره به رفتارهای دولت در چند ماه باقیمانده تا انتخابات، این رفتارها را «روبنایی» و «قدری پوپولیستی» دانسته و همچنین بیان کرده است: روحانی نباید فراموش کند که در سال 96، یک مدافع است و نه یک مهاجم![9]

«مهدی محمدی» از چهره‌های اصولگرا نیز اخیراً در کانال تلگرامی‌اش نوشت: براي نخستين بار، و به طور بي سابقه، جريان انقلابي، به اين درك دستجمعي رسيده است كه براي پايان وضع موجود، بايد آماده هر نوع از خودگذشتگي باشد.[10]

*لزوم «تغییر در وضع موجود» که فعالان اصولگرا به آن اشاره دارند مطالبه‌ای است عمومی و البته ملموس در بین آحاد مردم.

مردم ایران پس از تجربه بیش از سه و نیم ساله‌ای که از دولت اعتدال دارند، هم‌اکنون صرفاً با مشتی وعده بر زمین‌مانده، تناقض و ابراز یواشکی «اشتباه کردم» مواجه‌اند و در جدی‌ترین رفتارهای دولت نیز شنونده این گزاره از سوی دولت اعتدال هستند که «برای لمس دستاوردها در دولت آینده هم به ما رأی بدهید»!

دولتمردانی که همچنان و بر خلاف بیانات مقامات نظام و رخدادهای صحنه اما هنوز از این می‌گویند که «برجام عامل رفع جنگ از کشور بوده است»، «تمام تحریم‌ها لغو شده‌اند»، «مذاکرات هسته‌ای پر از دستاورد بوده است» و...

بدیهیست که در این شرایط بحث «تغییر در وضعیت موجود» تبدیل به یک خواسته مردمی، عمومی و ملی می‌شود که صد البته منادی آن و پاسخگوی آن نیز کسی جز جبهه نیروهای انقلابی کشور نیستند.

 

چه اینکه رئیس‌جمهور روحانی، ستاد برجام و جریان سیاسی خاص یا همان اصلاح‌طلبان، در حال حاضر شأنیتی جز دفاع از وضع موجود ندارند.

زیرا وضعیت کنونی حاصل خواسته‌ها و اهداف آنان است...

«ابراهیم اصغرزاده»، از فعالان سیاسی اصلاح‌طلب، چندی قبل در همین رابطه به روزنامه آفتاب یزد گفته بود: روحانی باید از وضع موجودی که خودش فراهم آورده دفاع کند...از انتخابات 76 به این سو دائما مردم دست رد به سینه کاندیدای مدافع وضع موجود می‌زنند.[11]

با این اوصاف، بایستی منتظر ماند و دید که «منادیان تغییر» و جبهه نیروهای انقلابی که رقیب دولت اعتدال و اصلاح‌طلبان محسوب می‌شوند و مردم، نوشداروی آنها را پس از جنجال‌های اصلاح‌طلبان مجلس ششم و انحلال شورای شهر اول تهران دیده‌اند؛ چه فرمول و چه گزینه‌ای را برای این درخواست تغییر به مردم پیشنهاد می‌کنند؟!

گفتنیست، جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی روز گذشته با حمایت 210 فعال سیاسی و فرهنگی اصولگرای کشور در تهران اعلام موجودیت کرد.

***

1_http://jamaran.ir/NewsPrint.aspx?ID=155355

2_http://www.hamshahrionline.ir/details/332574

3_http://www.fetan.ir/home/34340

4_http://www.isna.ir/news/95091911134

5_http://armandaily.ir/fa/Main/Detail/173159

6_http://www.mashreghnews.ir/fa/news/661957

7_http://fna.ir/O6TFVF

8_http://fna.ir/O6TFVF

9_http://fna.ir/UK3HL0

10_http://www.mashreghnews.ir/fa/news/670059

همچنان که آقای عباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای در چهل و نهمین نشست اجلاس معاونان حقوقی دستگاه‌های اجرایی کشور گفته بود: « با اطمینان می‌گویم که اگر توانمندی دفاعی ما نبود آنها سعی می‌کردند به‌طریق نظامی این مسئله را حل کنند و ما این را مدیون تمامی نیروهای نظامی اعم از سپاه، بسیج، ارتش و توانمندی موشکی هستیم.»

مفهوم بال پرنده سال های قبل از آغاز جنگ جهانی دوم به ذهن مهندسین و طراحان هواپیما را به خود مشغول کرد .مگه میشه از بال پرنده رف زد ما اسمی از معروف ترین بمب افکن بال پرنده جنگ جهانی دوم هورتن هو ۲۲۵ نامی نبرد .در مجموع تا ۱ مارس ۱۹۴۴ سه پیش نمونه از این بمب افکن ساخته شد اما با برخورد به سال پایانی جنگ سرعت تکمیل آن کاهش پیدا کرد و در نهایت لغو شد .پس از جنگ جهانی دوم باقیمانده این پروژه از جنگ به موزه هوانوردی در آمریکا منتقل شد .

جک نورث روپ موسس شرکت نورث روپ در سال ۱۹۲۰ با مفهوم بال پرنده آشنا شد و علاقه خاصی نسبت به بال های پرنده پیدا میکندجک نورث روپ تحقیقات خود را بر روی بال های پرنده آغاز میکند و اولین نمونه بال پرنده خود را در ۱۹۲۹ به پرواز در آورد .نام اولین پروژه بال پرنده جک نورث روپ x-216h بود که یک هواپیما با محوریت بال پرنده بود که در انتهای خود دو دم کشیده دارای دو سکان عمودی داشتطی همین بازه زمانی بود که برادران هورتن پروژه خود برای بال پرنده آلمان را آغاز کرده بودند و اولین نمونه خود را آزمایش کردند .

Northrop x-216h

جک نورث روپ پروژه بال پرنده خود را ادامه داد و N-1m را ساخت .این مدل برخلاف مدل قبلی بدنه کشیده و بال عمودی نداشتاین مدل در ۱۹۴۰ اولین پرواز خود را انجام داد و یک نقطه عطف در تحقیقات جک نورث روپ بود.گرچه موفقیت N-1m جک نورث روپ را رازی نکرد اما او را امیدوار کرد تا نمونه بعدی خود را بسازد و این بار ۲ سال بعد N-9m را ساخت و به پرواز در آورد .

Northrop n-1m
جک روپ که به تازگی شرکت خود را تاسیس کرده به سوی رویای خود یعنی ساخت یک بال پرنده کامل حرکت میکنددر این زمان جک نورث روپ از تکنولوژی ها و تکنیک های جدید همچون تونل باد استفاده میکندجک نورث روپ با استفاده از نتایج بدست آمده از آزمایشات تونل باد پیکره هواپیما خود را بار ها بار ها اصلاح میکند تا به نتیجه دلخواه برسد و در نهایت موفق میشودوی اولین بال پرنده کامل خود را بانام Northrop n-1m در سال ۱۹۴۰ بر فراز دریاچه خشک شده در کالیفرنیا به پرواز در می آورد
ابتدا هواپیما از ۲ موتور چهار سیلندر لایکومینگ ۰-۱۴۵ با قدرت ۶۵ اسب بخار استفاده میکرد. که جک نورث روپ به سرعت متوجه عدم کارایی این نوع موتور و قدرتمند کم آنها شد و آنها را با ۲ موتور فرانکلین ۶AC-264F2 تعویض کرد که هرکدام قدرتی معادل ۱۲۰ اسب بخار تولید میکردند.کل هواپیما از چوب و تخته سه لا ساخته شده بود و وزن خالی معادل ۱۸۱۴ کیلوگرم داشت
طول دو سر بال آن برابر.۱۱/۶ متر
طول بدنه ۵/۲ متر
ارتفاع ۱/۵ متری داشت
علاوه بر آن
دارای حد اکثر سرعت ۳۲۲ کیلومتر در ساعت و سطح بال معادل ۳۳ متر مربع و محدوده پروازی معادل ۴۳۸ کیلومتری داشت.

(بر خلاف دیدگاه همگان که بال پرنده از المان نازی به امریکا امد به خوبی مشخص است که جک نروث روپ حتی قبل از به روی کار امدن نازی ها روی بال پرنده کار میکرد  و زودتر از انها دست به ساخت و به پرواز در اوردن یک بال پرنده زد)

Northrop n-1m

Northrop n-9m
علی رغم موفقیت هایی که n-1m بدست آورد اما باعث رضایت جک نورث روپ نشد و اورا جهت ساخت یک نمونه جدید ترغیب کردنمونه جدید کمی از n-1m بزرگتر بود
نمونه جدید بر خلاف n-1m که کاملا از چوب ساخته شده بود ، دارای اسکلت اصلی از جنس لوله های فلزی که به یک دیگر جوش داده شده بودن بود و باقی بدنه جهت کاهش وزن همانند n-1m از چوب ساخته شده بود.اولین نمونه در سال ۱۹۴۲ به پرواز درآمد.۴ نمونه از n-1m ساخته شد و رضایت جک نورث روپ را به همراه داشت
ابتدا در سه پیش نمونه اول از ۲ موتور موناسکو c6s-4 با قدرت ۲۷۵ اسب بخار استفاده میکرد که در جریان آزمایشات یکی از نمونه های سقوط میکند و خلبان آن کشته میشود .
در نمونه چهارم از ۲ موتور فرانکلین xo-540-7 با قدرت ۳۰۰ اسب بخار استفاده شد
هواپیما دارای
طول بدنه ۵/۴ متر
طول دو سر بال ۱۸/۳ متر
ارتفاع ۲ متر
سطح بال ۴۵/۵ متر مربع بود همچنین
وزن خالی ۳۶۷۰ کیلوگرم
حد اکثر سرعت ۴۱۵ کیلومتر در ساعت
و برد پروازی ۸۰۰ کیلومتری داشت

Northrop n-9m

جک نورث روپ از نتایج n-9m نیز رازی بود و چهار نمونه از آن را برای آزمایشات خود ساخت . که یکی از آنها سقوط کرد و از دست رفت،اما جک نورث روپ در این زمان که آمریکا وارد جنگ جهانی دوم شده و دیگر پولی برای ادامه تحقیقات خود دریافت نمی کند مدتی پروژه را به تاخیر می اندازد اما در سال ۱۹۴۴ مجدد پروژه کلید می خورد.اینبار جک نورث روپ پیشنهادی جسورانه میگیرد و برای طرح جدید خود موتور جت را بکار میگیرد.بال پرنده جدید نورث روپ در ۱۹۴۵ تغریبا تکمیل میشود و این هواپیما با نام XP-79 شناخته می‌شود

Northrop xp-79
تا پیش از این تمام طرح های جک نورث روپ جهت تحقیق و پژوهش در خصوص بال های برنده بود .نورث روپ ایکس پی-۷۹ اولین اقدام جک نورث روپ جهت یک بال پرنده نظامی بود .جک نورث روپ بال پرنده خود را بر اساس n-1m و n-9m طراحی کرد و هدف آن جهت رهگیر-بمب افکن بود .اما این اقدام تنها نبود .
ایکس پی-۷۹ اولین بال پرنده جک نورث روپ با موتور توربو جت نیز بود .هواپیما از آلومینیم ساخته شده بود و بدنه بجای جوش به هم پرچ شده بود.تحقیقات اولیه یک بال پرنده رهگیر-بمب افکن در سال ۱۹۴۲ آغاز شد و اولین نمونه آن در سپتامبر ۱۹۴۵ تکمیل و ساخته شد و در ۱۲ سپتامبر ۱۹۴۵ برای اولین بار به پرواز درآمد و اما پرواز آن ۱۵ دقیقه بیشتر طول نکشید و هواپیما بخاطر افزایش فشار جی با یک چرخش سریع سقوط کرد و خلبان آن کشته شد
بعد از این سقوط ساخت نمونه دوم کنسل شد و پروژه لغو شد.هواپیما از دو موتور توربو جت ویستینگهاوس بی-۱۹ (ج-۳۰) هرکدام با قدرت ۱۱۵۰ پوند استفاده می کرد.
دارای وزن خالی ۲۶۴۸ کیلوگرم و حداکثر وزن برخاستن ۳۹۳۲ کیلوگرم بود.دارای حداکثر سرعت ۸۸۰ کیلومتر در ساعت و نرخ صعود ۱۸۲۹ متر در دقیقه و احد اکثر ارتفاع پروازی ۱۲۲۰۰ متر بود
دارای یک خدمه
طول بدنه ۴/۲۶ متر
طول دو سر بال ۱۱/۵۸ متر
ارتفاع ۲/۳۱ متر
قرار بر استفاده از ۴ مسلسل برواینگ ام ۲ با کالیبر ۱۲/۷ بود که هرگز انجام نشد.
یک شکست برای جک نورث روپ رقم می خورد اما این پایان طرح بال های پرنده جک نورث روپ نبود.

Northrop xp-79

در همین بازه زمانی جنگ جهانی دوم بود که در اروپا خطر آلمان بیشتر از پیش شده بود و آمریکا احساس خطر کرد . در این وضع نیروی سپاه تفنگداران نیروی هوایی ایالات متحده مجدد به دنبال یک بمب افکن دور برد رفت در این زمان بود که پروژه بال پرنده جک نورث روپ مورد توجه قرار گرفت و به وی دستور ساخت یک نمونه بزرگ برای نقش بمب افکن داده شد.

این پروژه بسیار بزرگتر از پروژه های قبلی بود و جک نورث روپ این بمب افکن جدید را بر اساس دو نمونه بال پرنده موفق پیشین خود N-1m و N-9m طراحی کرد .

شاید برای شما سوالی پیش بیاید
که چرا بال پرنده ؟
در جواب باید بگم : چون بال های پرنده نسبت به هواپیما های عادی دارای نیروی کشش کمتری هستند که باعث کاهش نیروی مورد نیاز برای پرواز در نتیجه کاهش مصرف سوخت و افزایش برد عملیاتی را در پی داشت . همچنین به علت نداشتن سکان عمودی نیروی پسا کمتری تولید میکرد و حجم بالای بال باعث جا گیری بیشتر سوخت و مهمات میشد
اما بال های پرنده یک مشکل ذاتی دارند که آن پایداری این نوع هواپیما ها در آسمان است.بال پرنده علیرغم کارایی مناسب بسیار ناپایدار است و این امر مشکل اساسی برای پژوهشگران عرصه بال پرنده و خلبان های این گونه هواپیما ها بود .

پروژه جدید جک نورث روپ به نام وای بی-۳۵ شناخته می‌شود در زمان خود بزرگترین بال پرنده ساخته شده تا آن زمان بود.
سپاه تفنگداران نیروی هوایی ایالات متحده خود استاندارد هایی برای بمب افکن جدید مطرح کرد از جمله داشت برد ۱۰۰۰۰ مایلی ( کمی بیشتر از ۱۶۰۰۰ کیلومتر ) و توانایی حمل ۱۰۰۰۰ پوند بمب (کمی بیشتر از ۴/۵ تن) و توانایی رسیدن به سرعت ۴۵۰ مایل (۷۲۴ کیلومتر) در ساعت و ارتفاع پروازی ۴۵۰۰۰ فوت (۱۳/۷ کیلومتر) ، را داشته باشد.

Northrop yb-35

سفارش اول این بمب افکن در سال ۱۹۴۱ به شرکت کانویر و پروژه وای بی-۳۶ داده شد اما پروژه بال پرنده نیز نظر سپاه تفنگداران نیروی هوایی را جلب میکند و در نهایت پروژه بمب افکن بال پرنده نیز برای این وظیفه انتخاب می شود .اما هردو پروژه به جنگ نمی رسند وبعد از جنگ تکمیل میشوند .وای بی-۳۵ اولین پرواز خود را در ۲۵ ژوئن ۱۹۴۶ انجام داد  و وای بی-۳۶ اولین پرواز خود را در ۸ اوت ۱۹۴۶ انجام داد .

دو نمونه اولیه ساخته شده از وای بی-۳۵ عمل کرد خوبی را به نمایش میگذارند و جک نورث روپ و سپاه تفنگداران نیروی هوایی ایالات متحده را برای ساخت نمونه های بیشتر ترغیب میکنند .
در نهایت سپاه تفنگداران نیروی هوایی ایالات به جک نورث روپ دستور ساخت ۱۳ پیش نمونه دیگر از وای بی-۳۵ می دهند اما در نهایت پروژه ساخت بمب افکن استراتژیک بلند برد به شرکت کانویر و هواپیما بی-۳۶ داده می شود .اما این اتفاق باعث خواموش شدن پروژه بال پرنده نشد بلکه نتایج امید وار کننده وای بی-۳۵ باعث ادامه پروژه شد .وای بی-۳۵ برای انجام عملیات های طولانی دارای تخت خواب برای خدمه بود همچنین یک کابین تحت فشار برای خدمه برای پرواز در ارتفاع بالا نیز در اختیار داشت .همچنین دارای شش دهلیز برای ذخیره بمب بود .این هواپیما به تنهایی در آسمان یک دژ پرنده بود و به ۲۰ مسلسل براونینگ ام۳ (۱۲٫۷ میلیمتری) برای دفاع از خود مجهز بود .این بمب افکن دارای ۹ خدمه شامل خلبان ، کمک خلبان ، مسئول بمب باران ، ناوبر ، مسئول رادیو و سه مسلسل چی بوددارای دو موتور پرات و ویتنی R-4360-17 و دو موتور پرات و ویتنی R-4360-21 بود .

دارای وزن خالی ۴۰۶۰۰ کیلوگرم و حد اکثر وزن برخاستن ۹۵۰۰۰ کیلوگرم بود و توانایی رسیدن به حد اکثر سرعت ۶۳۲ کیلومتر در ساعت و حد اکثر ارتفاع ۱۲۱۰۰ متری و حد اکثر برد ۱۳۱۰۰ کیلومتر را داشت و دارای نرخ صعود ۱۹۰ متر در دقیقه بود

این بمب افکن ۱۶ متر طول ، ۵۲ متر عرض (دو نوک بال) ، ۶ متر ارتفاع و دارای سطح بال ۳۷۱/۶ مترمربع بود

خود وای بی-۳۵ دارای مدل های گوناگونی بود

نمونه yb-49 که به جای موتور پیستونی از موتور توربو جت استفاده میکرد و نمونه EB-35b که در این نمونه از موتور توربوپراپ به جای موتور پیستونی استفاده میکرد و نمونه B2T که یک نسخه برای نیروی دریایی بود .

Northrop EB-35b

نورث روپ وای بی-۴۹ درواقع همان وای بی-۳۵ بود که طی یک طرح مجهز به موتور توربو جت شده بود .

در سال ۱۹۴۶ موفقیت پرواز و تست های وای بی-۳۵ مسئولان سپاه تفنگداران نیروی هوایی ایالات متحده را رازی میکند اما آنها به این نتیجه رسیده بودند که آینده مطلق به موتور های جت خواهد بود از این رو خواهان همان وای بی-۳۵ اما با موتور توربو جت شدند .از این رو تعدادی از وای بی-۳۵ با تغییراتی در ساختار بال ها  آماده پذیرش موتور های توربو جت شد.این مدل با نام وای بی-۴۹ شناخته میشود .

Northrop yb-49

اولین وای بی-۴۹ در سال ۱۹۴۷ به پرواز درآمد
در ابتدا نتایج رضایت بخش بود و دستور تغیر تعداد بیشتری وای بی-۳۵ به وای بی-۴۹ داده شد
وای بی-۴۹ نسبت به وای بی-۳۵ ، ۵۰۰ کیلوگرم سبکتر بود و وزن خالی معادل ۴۰۱۰۰ کیلوگرم داشت و توانایی برخاستن با حد اکثر وزن ۸۸۰۰۰ کیلوگرم را داشت که ۷۰۰۰ کیلوگرم کمتر از وای بی-۳۵ بود .
اما وای بی-۴۹ از ۸ موتور توربو جت آلیسون/جنرال الکتریک J35-A-5 که هر کدام نیرویی معادل ۴۰۰۰ پوند تولید میکردند و این باعث افزایش سرعت ، برد ، نرخ صعود و ارتفاع پروازی بمب افکن شده بود
حد اکثر سرعت بمب افکن ۷۹۳ کیلومتر در ساعت
حد اکثر برد ۱۶۰۰۰ کیلومتر
نرخ صعود ۱۱۴۵ متر در دقیقه
و حد اکثر ارتفاع پروازی بمب افکن ۱۴۰۰۰ متر
رسیده بود
ابعاد و سطح بال وای بی-۴۹ تغریبا مشابه وای بی-۳۵ بود و اما در بمب افکن تغییرات فراوانی دیده بود . خدمه از ۹ نفر به ۷ نفر
و تعداد مسلسل ها از ۲۰ تا به ۴ تا کاهش پیدا کرده بود

Northrop yb-49

هواپیما در ابتدا پروازی رضایت بخش داشت اما ناگهان در حالی که هواپیما از ارتفاع ۴۰۰۰۰ به حالت کاهش ارتفاع رفته بود ، بخشی از بدنه کنده می شود و هواپیما تعادل خود را از دست می هد . هواپیما در آسمان متلاشی می‌شود و لاشه آن با سرعت زیاد به زمین بر خورد می کنند و هر ۵ خدمه آن کشته میشوند .

فاجعه‌ای دیگر برای رویای جک نورث روپ
پروژه پس از سقوط به حالت تعلیق میرود و درنهایت پس از گذشت چند هفته بخش بمب افکن پروژه لغو میشود.

بقایای yb-49 سقوط کرده

بقایای yb-49 سقوط کرده

وای بی-۴۹ نمونه‌ای دیگر نیز داشت که با نام وای آر بی-۴۹ ای (YRB-49A) شناخته می شود که نمونه شناسایی وای بی-۴۹ بود این پروژه نیز در سال ۱۹۵۳ لغو شد .

اما این پایانی برای بال پرنده در آمریکا نبود و در واقع آزمایشات و ابداعات جک نورث روپ راه را برای بمب افکن بی-۲ اسپریت باز کرد.

مشخصات کلی بال های پرنده جک نورث روپ

منابع
http://www.militaryfactory.com

http://www.joebaugher.com

http://www.popsci.com

http://www.check-six.com

http://www.historynet.com

https://airandspace.si.edu

بمب های سری کاب (KAB) بمب های هدایت شونده هواپرتاب  بدون پیشرانه  روسی هستند که روی تمامی جنگنده های روسی نصب  می شوند. این بمب ها بر اساس بمب های سقوط ازاد FAB-500 ساخته شده اند و دارای انواع سیستم های هدایت مختلف هستند.این بمب ها در دهه ۱۹۷۰ توسعه یافتند   اولین بار از  جنگنده تهاجمی سوخو۲۴ فنسر افکنده شد

استفاده موثر امریکا در جنگ ویتنام از بمب های لیزری و اپتیکی در ویتنام  ، شوروی را بر ان داشت که به دنبال بمب های مشابه  برود. تا دهه ۱۹۷۰ شوروی تریجه می داد تا از موشک های هدایت شونده عمدتا  لیزری استفاده کند  ولی هزینه ساخت موشک گرانتر بود ولی میشد با ساخت یک کیت ارزان قیمت تر و نصب ان روی بمب های سقوط  ازاد ان را تبدیل  به بمب هدایت شونده کرد.

 خانواده  بمب های سری  کاب  چندین عضو  دارند

KAB-500L: نخستین عضو این خانواده که در سال ۱۹۷۵  وارد خدمت شد و دارای سامانه هدایت لیزری است  و در واقع کیتی  است برای نصب روی بمب  فاب۵۰۰ که ۵۰۰ کیلوگرم  وزن و ۴۵۰ کیلوگرم مواد منفجره دارد.  کیت بمب شبیه  کیت پیووی  امریکایی است و دارای  بالچه ثابت  ولی دارای بخش های متحرک برای هدایت بمب در انتهای  بدنه است . این بمب  را میتواند  در ارتفاع ۵۰۰ تا ۱۰۰۰۰ متر افکند و سرعت پرتاب ان بین ۵۵۰ تا ۱۱۰۰ کیلومتر بر ساعت است و در در صورت رها شدن در ارتفاع  متوسط بیشترین برد ان به ۹ کیلومتر می رسد . دقت ثبت شده برای این بمب ۷ متر است و از سوخو۲۴، میگ۲۷ کا، سوخو۳۰ و ۳۴ و ۳۵ و میگ۳۵ قابل پرتاب است

کاب ۵۰۰ال

KAB-500K:  نسخه  هدایت اپتیکی این  خانواده است. این نمونه در جلوی بمب دارای یک دوربین مدار بسته  است که البته  به دلیل عدم داشتن توان دید حرارتی  تنها در روز و اب و هوایی مناسب  قابل استفاده است.این بمب نیز مانند نسخه لیزری روی بمب  فاب ۵۰۰ نصب شده ولی دارای کلاهک جنگی ۳۸۰ کیلوگرمی است  و در دهه ۱۹۸۰ وارد خدمت شد و در افغانستان  افکنده شد.بمب میتواند در ۱٫۵ متر بتن  نفوذ کند و  برد ان به ۱۷ کیلومتر می رسد ولی برد واقعی بسته به توان کشف هدف توسط دوربین است که برای نمونه  کشف  و انهدام یک هدف در ابعاد یک میگ۲۳ روی زمین حدود ۱۵ کیلومتر است. این بمب از یاک۱۳۰، میگ۲۹ اس ام تی، اس ام، کا، میگ ۳۵، سوخو ۲۴ ،سوخو۳۰، سوخو۳۵، سوخو۳۴  و نسخه های ارتقا یافته سوخو۲۷ قابل پرتاب است

کاب ۵۰۰ کا ار

KAB-500-OD: نسخه هدایت اپتیکی مشابه  کاب۵۰۰ کا ولی دارای کلاهک  تریموباریک . تریموباریک و یا بمب هوا سوخت با پخش  کردن مواد اشتعال زاد به شکل پودر در اسمان و به اتش کشیدن ان هوا محیط را مکیده  و باعث تخریب و خفگی می شود

KAB500-PL: نسخه ضد زیر دریایی برای پرتاب از هواپیمای گشت دریایی ایلیوشن ۳۸٫ این  بمب فاقد سامانه هدایت معمول است و در واقع زمانی که  زیر دریایی توسط  سونار هواپیما کشف شد، مختصاد به بمب  داده شده و بمب بعد از پرتاب به همان سمت حرکت کرده با سطح اب برخورد کرد  و با برخورد به بدنه    زیر دریایی منفجر می شد. این نمونه تنها از ایلوشین ۳۸ پرتاب می شود

KAB-500S:  نسخه هدایت ماهواره ای بمب کاب که با  شبکه ای ماهواره ای   گلناس هدایت می شود . گلناس  سامانه مکان یاب ماهواره ای روسها است  که کاربر نظامی دارد و برای ناوبری و هدایت تسلیحات استفاده می شود. این بمب دارای یک سامانه هدایت ماهواره ای ۲۴ کاناله است . میتوان این بمب را به جای گلناس به جی پی اس نیز مجهز  کرد و دقت ان با گلوناس بین ۵ تا ۱۰ متر است. این بمب همکنون از سوخو۳۰، ۳۴ و ۳۵ و همچنین میگ۳۵ پرتاب می شود و نخستین  بار توسط سوخو۳۴ در سوریه افکنده شد. این بمب دارای  کلاهک ۳۸۰ کیلوگرمی  است و ۱۷ کیلومتر برد دارد

کاب ۵۰۰ اس

کاب ۵۰۰ اس زیر ورودی هوا سوخو۳۴ در سوریه

KAB-1500L: نسخه هدایت لیزری  ۱۵۰۰ کیلوگرمی که در نقش سنگر شکن استفاده می شود و دارای  کیت  هدایت مشابه  کیت  بمب کاب ۵۰۰ است ولی دارای بالچه های  انتهای جمع شونده و بزرگتر است که سوار شدن روی امواج هوا را اسان تر می کند و برد بمب را بیشتر کرده است .این بمب را میتوان در ارتفاع ۵۵۰ تا ۸۰۰۰ متر پرتاب کرد و بیشتر سرعت پرتاب ان ۱۷۰۰ کیلومتر بر ساعت  است  و تا ۱۲ کیلومتر  برد دارد. وزن بمب ۱۵۰۰ کیلوگرم است و وزن کلاهک ان ۱۱۲۰ کیلوگرم است . یک نسخه هوا سوز  تریموباریک نیز  در دستراس است . این بمب میتواند در ۸ متر بتن مسلح نفوذ کند. این بمب از سوخو۲۴، سوخو۳۰ ،۳۴ و ۳۵ پرتاب می شود

کاب۱۵۰۰ ال زیر بال و بدنه سوخو۳۵

KAB-1500LG: این نمونه  نسخه پیشرفته تر هدایت لیزری  است و میتوان ان را با کیت پیووی ۳  مقایسه کرد. این نسخه دارای یک خلبان خودکار است که نحوه  پرواز  را کنترل و برنامه ریزی  میکند. هدف از ساخت این مدل  بهبود عملکرد این بمب برای پرتاب در  ارتفاع پایین بود(دقیقا مشابه پیوی ۳ امریکا که جهت  افزایش کارایی در ارتفاع پایین ساخته شده بود). این نسخه  دوربرترین نسخه  خانواده کاب است و در صورت پرتاب در ارتفاع بالا  تا ۲۰ کیلومتر برد دارد. این بمب از سوخو۲۴، سوخو۳۰ ،۳۴ و ۳۵ پرتاب می شود

KAB-1500KR: نسخه هدایت  اپتیکی شلیک کن و فراموش کرن  که دارای دوربین دید حرارتی برای نبرد در شب است  و دارای  برد ۲۰ کیلومتر  و دقت چهار متر است  این بمب از سوخو۲۴، سوخو۳۰ ،۳۴ و ۳۵ پرتاب می شود

KAB-1500S: نسخه هدایت ماهواره ای ۱۵۰۰ کیلوگرمی که ان نیز از سوخوی ۳۴، ۳۰ و ۳۵ قابل پرتاب است

نکته جالب این است که امریکایها  دارای بمب هدایت شونده در وزن ۲۲۵ و حتی ۱۱۳ کیلوگرمی نیز هستند ولی روسها سبکترین بمب هدایت شونده ای که دارند ۵۰۰ کیلوگرم است که این مسئله مشکلاتی را ایجاد میکند که برای نمونه زمانی که در یک منطقه شهری بخواهید یک هدف را بدون اسیب زیاد به مناطق اطرافش هدف قرار دهید نیاز به بمب کوچکتر از ۵۰۰ کیلوگرم است. البته روسها معمولا در این شرایط از موشک خا ۲۵ بهره می برند

نسخه اپتیکی کاب۱۵۰۰ میان دو ورودی هوا سوخو۳۰

کاب در ایران

 نیروی هوایی ایران از کاب بر روی سوخو۲۴ فنسر استفاده میکند و فنسر  های نیروی هوایی به کاب۱۵۰۰ لیزری  مسلح هستند . این بمب در اوائل دهه ۱۹۹۰ با فنسر وارد ایران شد